ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ ΜΕΤΟΧΗ από ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ


ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΕΦΗΒΙΑΣ

Η πρόσκληση για την παρουσίαση της Ιφιγένειας Μετόχη ήρθε μέσω τηλεφώνου του καλού μου φίλου ποιητή Άγγελου Πετρουλάκη. Ομολογώ πως την ποιήτρια δεν την γνώριζα παρά μόνον ονoμαστικά από το facebook καθώς πολύ πρόσφατα ανακάλυψε η μία την άλλη. Δεν είχα προλάβει να δω τίποτα από το έργο της. Στην πορεία διαβάζοντας το εξώφυλλο της ποιητικής συλλογής της ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΕΦΗΒΙΑΣ έμαθα τα λίγα βιογραφικά στοιχεία που αναφέρονται στην ίδια.
Πρόκειται για ένα νέο κορίτσι, με έντονες καλλιτεχνικές ανησυχίες, τόσο στον Λόγο όσο και στα εικαστικά δρώμενα. Γιατί η Ιφιγένεια γράφει και ζωγραφίζει με αίσθημα, προβάλλοντας τις ευαισθησίες που απορρέουν από την ψυχή της. Με την καρδιά κι όχι με τον νου πειραματίζεται στο εκφραστικό τοπίο που θα κινηθεί κάθε φορά. Γιατί τι άλλο είναι η ενασχόληση όλων εκείνων που εξελίσσουν την τέχνη στις εκφάνσεις της παρά ένας πειραματισμός, ένα παιχνίδι με την καλώς εννοούμενη έννοια, να αποτυπωθούν τα συναισθήματα και να σαρκωθούν με λέξεις και χρώματα.
Η ποιήτρια μας έρχεται από την Κύπρο, με γεμάτες αποσκευές τα δύο καλαίσθητα βιβλία της την ποιητική συλλογή που προανέφερα κι ένα βιβλίο διηγήσεων-αναμνήσεων ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ. Και μόνον ως τίτλοι, σε προκαλούν να τα δεις, να ασχοληθείς μαζί τους επειδή εμπεριέχουν το φως, στα μάτια ενός νέου κοριτσιού.

ΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΕΦΗΒΙΑΣ είναι ποιήματα που γράφτηκαν την περίοδο από το 1991 έως και το 1994 εποχή μεγάλων ανακατατάξεων, για μια νέα κοπέλα πριν τα βήματα την οδηγήσουν στο κατώφλι της ωριμότητας. Όμως από τότε έδειξε το ταλέντο που διαθέτει.
Με τον αυθορμητισμό και την ορμή που δίνουν τα νιάτα, εκείνη αγνάντευε το ταβάνι του ουρανού και τον βυθό της ψυχής της. Μέσα από εκεί οι προκλήσεις, οι ανακαλύψεις, οι αποκαλύψεις.
"Απλά με δυο λόγια" όπως η ίδια αναφέρει στην εισαγωγή, μεταθέτει την σκέψη της και την ακουμπά στο χαρτί, για να μοιραστεί με όλους εμάς εκείνα που την αφορούν και που μπορεί να αφορούν όλους μας.
Με την αφέλεια των νεανικών χρόνων, γιατί κάθε γραφή θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και να τοποθείται στην εποχή που γράφτηκε, θέτει τα αιώνια και βασανιστικά ερωτήματα, όπως η αγάπη, ο έρωτας, οι σχέσεις...
Βάζει τις δικές της πινελιές γράφοντας και σβήνοντας, διορθώνοντας τα μουτζουρωμένα χαρτιά, που αποθηκεύουν τους νεανικούς στοχασμούς της με μια σκέψη για όλους.

"Σε όλους εσάς

Αν θα με θυμάστε
Να με θυμάστε μόνο με χαμόγελο
Όπως θα σας θυμούμαι κι εγώ
Αν θα με θυμάστε με δάκρυα
Τότε να μην με θυμάστε καθόλου"

Αποζητά την χαρά, την χαρά της ζωής που την καλεί κι εκείνη είναι έτοιμη να την ακολουθήσει με συνοδοιπόρο την αγάπη και τον βηματισμό του ονείρου που αρμόζει στα νιάτα.

"Καλοκαίρι

Κράτησε τον ήχο
των βημάτων μας
μέσα στο καλοκαίρι
Χρυσό και πυρωμένο
σαν τον πόθο μας"

.......................

"Αν ονειρεύομαι
μη με ξυπνήσεις
Αν είμαι ξύπνια
ας μην κοιμηθώ ποτέ"

Η ποιήτρια σαν έτοιμη από καιρό, περιμένει τον χρόνο να κυλήσει, για να βγάλει τον μανδύα της παιδικότητας και να περάσει απέναντι, να μείνει ντυμένη με το φόρεμα της γυναίκας που θ' αγαπήσει και θ' αγαπηθεί.

"Τι άλλο

Είσαι παιδί
ανέμελο, με στοχασμούς
οράματα κι επιδιώξεις
Εγώ περιμένω...όλο περιμένω,
στην αντικρινή όχθη
να μου χαμογελάσεις...
Αλήθεια,
χαμόγελα παιδικά, αθώες ματιές
όλο πάθος γεμάτες
εφηβικά μυστικά,
Κι εγώ εκεί...
απέναντί σου, περιμένω...
Τι άλλο;"

Η ποιήτρια θα συναντήσει τον έρωτα και τα πρώτα σκιρτήματα της αγάπης με όλες τις διακυμάνσεις που χωρούν σε συναισθήματα. Έλξεις, χωρισμοί, αποχωρισμοί. Εκείνη θα καταγράψει το βαθύ του συναισθήματος με λέξεις μνήμης και ανάμνησης.

"Φεύγοντας

Φεύγοντας είπες πως δεν μπορούσες
την ερημιά μου να γεμίσεις
κι έγινες σύννεφο και χώρεσες
σ' ένα ποτάμι αναμνήσεις
Φεύγοντας είπες πως δεν μπόρεσες
να μοιραστείς τα όνειρά μου
κι εγώ ρωτούσα αν...
με συγχώρεσες που σ' έχω κλείσει στην καρδιά μου...
Πόσα στα μάτια μου δεν είδες
την τελευταία μας στιγμή
πήρες μια θάλασσα ελπίδες
κι έπνιξες μια ζωή.."


Στο αθέατο του χρόνου, θα καταθέτει και θ' απλώνει όλα εκείνα που συνέβησαν, γεγονότα και περιστατικά που την ζωή της άλωσαν, με το βλέμμα στραμμένο στην ελπίδα, πριν πνιγούν από τον βέβαιο θάνατο στην ανακύκλωση της ζωής και μ' ότι αυτό συνεπάγεται.

Άπλωνα

Άπλωνα θάλασσα
τα σημάδια τ' ουρανού, στο κορμί σου
Θάλασσα της λησμονιάς
Του μεσημεριού
Του γρήγορου θανάτου
Παιγνίδι σου είμαι και πάω...


ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Χρόνια τώρα συνηθίσαμε τα παραμύθια να τα αφηγούνται οι γιαγιάδες στα εγγόνια τους. Εδώ όμως ΣΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ γίνεται η ανατροπή από την Ιφιγένεια Μετόχη που με λυρισμό και σεβασμό ξεδιπλώνει τις δικές της αφηγήσεις για τις αγαπημένες γιαγιάδες με την ευθραυστικότητα του λόγου που αρμόζει να μιλούν τα παιδιά στις γιαγιάδες και οι γιαγιάδες στα παιδιά. Απλά, λιτά, κατανοητά.
Είναι οι μνήμες που χτίστηκαν λιθαράκι λιθαράκι για να ξυπνήσουν και να ζωντανέψουν μια νοσταλγία μακρινή μα τόσο κοντινή, πλαισιωμένη από φωτεινά πρόσωπα.
Είναι ιστορίες που μπερδεύονται γλυκά με θρύλους, με ονειροφαντασίες, με παράθυρα ανοιχτά στο φως.
Είναι διηγήσεις για μαγιάτικα πρωινά της άνοιξης, για αγίους και συνοικίες,για αγάπες και συναισθήματα, για το άσβεστο κερί της ελπίδας, για έρωτες και πέλαγα, για όμορφα όνειρα στις γειτονιές του κόσμου, για ταξίδια μαγικά με νεράιδες και ξωτικά, για φθινόπωρα θλίψης.
Η όλη γραφή αποπνέει μια δροσιά πρωινού τυλιγμένη με δειλινού αύρα. Χρυσά τα χρώματα ανακατεύονται με λέξεις, με ποιήματα, με εικόνες.

"Καθώς ο ήλιος γέρνει προς την πορφυρή γραμμή της δύσης,
φαίνεται μακριά στο βάθος του ορίζοντα
να λαμπυρίζει η θάλασσα!
Η θάλασσα με την απέραντη νιότη της και την
εφηβική της δροσιά"

Είναι βέβαιο πως η συγγραφέας πάλλεται από έναν ρομαντισμό που αρωματίζει τις μνήμες φιλτράροντας τες με τα σημερινά δεδομένα της. Ότι άκουσε, ότι διάβασε το περνάει στις αφηγήσεις με τον δικό της προσωπικό τρόπο. Παρεμβατικά τα λόγια ποιητών, ανθρώπων της σκέψης διαδραματίζουν με τον ενεργειακό ρόλο τους στις ιστορίες που εκείνη καταθέτει για να δέσουν τα μηνύματα και τα ψήγματα στοχασμών ανάμεσα στις ιστορίες. Η νεανική φρεσκάδα στον λόγο της μας ταξιδεύει στα πέλαγα των δικών μας συγκινήσεων από εκείνα που ίσως κι ίδιοι ακούσαμε.

2 σχόλια:

Ρένα είπε...

Καλησπέρα Σοφία και από εδώ. Διαβάζω τις αναλύσεις σου που ανακάλυψα τυχαία διαβάζοντας τα ποιήματά σου. Δε μου αρέσει να λέω πολλά ούτε να κολακεύω προτιμώ τη σιωπή αλλά δεν μπόρεσα να αντισταθώ να σου πω δυό λόγια για τις καταπληκτικές αναλήσεις ποιητών που έχεις κάνει. Πέρασα τα φοιτητικά μου χρόνια διαβάζοντας κριτικές Γάλλων ποιητών στη περήφημη βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου και μπορώ να σου πω χωρίς ενδοιασμό κανένα ότι τόσο βαθιά μελετημένες δεν έχω συναντήσει πολύ συχνά. Απλά ήθελα να σου πω ένα μπράβο! Καλό σου βράδυ.

ΣΟΦΙΑ ΣΤΡΕΖΟΥ είπε...

Καλημέρα Ρένα μου!!!
Σ' ευχαριστώ πάρα πολύ για τα όμορφα λόγια σου, μου δίνουν δύναμη να συνεχίσω αυτή τη προσπάθεια, για να μπορούν να αναδεικνύονται και να προβάλλονται έργα ποιητών σε περισσότερους αναγνώστες.
Η ποίηση είναι μια ανάγκη έκφρασης κι εγώ εκείνο που προσπαθώ είναι αισθητικά να προσεγγίσω και να βρώ την ενσυναίσθηση του ποιητή.