Πάντα
μου άρεσαν οι πτώσεις, με συγκινούσαν, με κυνηγούσαν ως τα σκοτεινά αρχιπέλαγα
της ανυπαρξίας, για να μπορώ μετά να αναδύομαι συνειδητά στις μικρές χαρές που
συμπληρώνουν την ζωή μας.
Το νέο μυθιστόρημα της Κάκιας Ξύδη, «Σε
ελεύθερη πτώση» κυκλοφόρησε, το 2012 από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΟΣΕΛΟΤΟΣ .
Μια
ελεύθερη πτώση εμπεριέχει συναισθήματα, στα άλικα χρώματα αιμάτινου ουρανού.
Πορθμοί απόγνωσης κρύβουν πόνους σε κόκκινες
θάλασσες και η Βασιλική, η ηρωίδα του μυθιστορήματος, πρέπει να βγει νικήτρια,
αλώβητη από τα πάθη των εσωτερικών συσχετισμών της. Να αποστασιοποιηθεί και να
κόψει λώρους σε σχέσεις κι ακόμα πιο δύσκολο να αποκοπεί από τον μέγιστο των
λώρων - τον ομφάλιο - της μητέρα της.
Στο
μυθιστόρημα της Κάκιας Ξύδη, ανακαλύπτουμε μια ώριμη γραφή που γνωρίζει τις τεχνικές
ανακεφαλαίωσης της αφήγησης. Μέσα από την ηρωίδα θα καταγράψει την ονειροπόληση,
την φαντασία, την νοσταλγία αλλά και τον προβληματισμό, διατηρώντας πέρα από τα
προσωπικά γεγονότα και περιστατικά που κάποια εμμέσως αφορούν την ίδια, αλλά και τα
συλλογικά που καθόρισαν μια συγκεκριμένη εποχή. Οι καταλήψεις στη νομική και
στο πολυτεχνείο, λίγο πριν την πτώση της χούντας, είναι από μόνο του έτσι κι
αλλιώς ένα ιστορικό γεγονός, που ακόμα επηρεάζει τις τύχες όλων μας.
Μέσα
από το προσωπικό και ευαίσθητο σύμπαν της ηρωίδας, αναδεικνύει τις διαθλάσεις
που οριοθετούνται στις διαρκείς ενδοσκοπήσεις και υπερβάσεις της πραγματικότητας.
Η σοφία και η γνώση που αποκτήθηκαν, γίνονται ο μοχλός μιας διερεύνησης του
πόνου. Η απώλεια, ο φόβος της απουσίας αγαπημένων προσώπων, στέκουν μαζί με το
πένθος του θανάτου ως οι μόνες καταλυτικές απογυμνώσεις των συναισθημάτων. Με συγκρατημένο
λυρισμό η συγγραφέας θα αναπαραστήσει τις πτυχές της μυθιστοριογραφίας της, με μια υφέρπουσα αφηγηματική ένταση, που δονεί
και ταυτόχρονα συγκινεί και τον πιο δύσπιστο αναγνώστη. Ανάγλυφη εικονοποιία
αλλά και δράση σηματοδοτούν την αρχή μιας ενδιαφέρουσας ανάγνωσης.
Ο
συμβιβασμός αλλά και η απομυθοποίηση ενός συμβόλου γίνεται εξελικτικά και με
επίγνωση, στην δραματοποιημένη πλοκή της αφήγησης. Η σύνθεση όλων αυτών γίνεται
προσεκτικά και με ευλάβεια από την δημιουργό, καθώς εκείνη είναι που χτίζει την
ιστορία προσωπικοτήτων που πάσχουν.
Κεντρικός
άξονας της μυθοπλασίας που αφηγείται η συγγραφέας, είναι η πανάρχαια ιστορία
μητέρας και κόρης και πως αυτή διαμορφώνεται στο πέρασμα των χρόνων. Σχέσεις
στοργής αλλά και υποταγής στην μητριαρχική φιγούρα, που δεσποτική στέκει στα
μάτια του κοριτσιού. Την κουβαλά μέσα της σε όλες τις ηλικιακές διαδρομές,
καταθέτοντας αναφορές συμπεριφορών στη μορφή της. Βαθιά συναισθηματική η ηρωίδα,
βιώνει μια «σκληρή» ενηλικίωση, με περιορισμούς και απαγορεύσεις. Δυσδιάκριτα
τα όρια της αγάπης με εικόνες καθημερινότητας που επισκιάζονται από την αγάπη
των γονιών προς τους δύο αδελφούς. Η Βασιλική επιμένει να διατηρεί μια φυσική αθωότητα
στους μαιάνδρους του χρόνου, ως την ανεξαρτητοποίηση με διαδοχικές επιστρώσεις
στην τοιχογραφία της αναμενόμενης εδώ και χρόνια απεξάρτησης από την σκιά της μητέρας.
Αναζητά
την προσωπική συναισθηματική της ταυτότητα. Σταδιακά η εικόνα της αποκτά μια αέρινη,
σχεδόν άυλη υπόσταση, καθώς περιπλανιέται στην πόλη πια. Αναμετράται με τα
φαντάσματα που στοιχειώνουν τη μνήμη. Αναζητά μια φιλόξενη αγκαλιά στις υπαρξιακές
αναζητήσεις, ιχνηλατώντας την έρημο της ψυχής της. Δέσμια ενός βάρους που
προσπαθεί να υπερβεί τον πόθο, τον πόνο αλλά και την θλίψη, συνειδητοποιώντας
την αέναη ροή του χρόνου, αντικρίζοντάς τον κατάματα. Άλλωστε η ανθρώπινη μοίρα
είναι φτιαγμένη από υλικά μνήμης κι εκείνη βυθίζεται συνεχώς στο παρελθόν, που αθροιστικά
σημάδεψε τη ζωή της.
Αυτόδουλα
και με πλήρη επίγνωση πως υπηρετεί το ύψιστο χρέος στη γεννήτορα, αναλαμβάνει
την αποκλειστική φροντίδα της άρρωστης μάνας. Στις ρωγμές του χρόνου η Βασιλική
θα στρογγυλέψει τις αντιθέσεις με την μητέρα, για να αναδειχθεί η τρυφερότητα
που δεν πήρε, αλλά που οφείλει να δώσει για να λυτρωθεί η ίδια, από την βασανιστική
χρονική περίοδο των παιδικών χρόνων της. Θα την κατανοήσει όταν ανακαλύψει πως
και η μητέρα της μια βασανισμένη ψυχή υπήρξε, με ανεκπλήρωτους πόθους και
ληγμένους έρωτες. Συμβιβάστηκε και η ίδια κάτω από την πίεση της εποχής και μη
έχοντας πια τίποτε να περιμένει, έκανε το δικό της άλμα, το πέρα από την φθορά.
Ένα τελετουργικό άγαλμα υπήρξε, με συγκεκριμένες τελετές στη ζωή της. Θύμα των
υποχρεώσεων και των συμβιβασμών που και η ίδια έπρεπε να κάνει. Πόσο την
καταλάβαινε τώρα. Πόσο εύκολα πια μπορούσε να συγχωρήσει και να εξηγήσει την
δεσποτική παρουσία της.
Γιατί νωρίτερα δεν πιάστηκαν
από την κλωστή των εξομολογήσεων. Γιατί άφησαν να σπαταληθεί ο χρόνος άδοξα
χωρίς μια αγκαλιά κι ένα φιλί μάνας προς κόρη; Γιατί έπρεπε να ζήσει την βαθιά
τραγικότητα κάποιας που αγνοούν κι όχι την σπινθηροβόλα λάμψη λυτρωτικών
συγκινήσεων;
Πάνω στο κρεβάτι του πόνου,
θα ξετυλίξει μόνη της η Βασιλική το νήμα που τις συνδέει. Στιγμές που διαστέλλεται
και συστέλλεται ο χρόνος, για να χωρέσουν τα αδιαίρετα. Να διαιρεθούν στις πραγματικές
διαστάσεις συνομιλώντας με τη σιωπή. Να συμπυκνώσουν τον χρόνο με άλματα στο
παρελθόν αλλά και με ψιθυρισμούς στο παρόν και στο μέλλον, ως το αναπόφευκτο
τέλος που οι ρόλοι πια ξεκαθαρίζουν, αγγίζοντας ανοιχτά τραύματα που πρέπει επιτέλους
να επουλωθούν.
Άλλωστε και η ηρωίδα του
έργου, έζησε την ανεπάρκεια του έρωτα, όπως ακριβώς και η μάνα. Κι ούτε ένα
παιδί. Μόνον κάθε τόσο ένα κοριτσάκι που ερχόταν στο όνειρο, της κράταγε για
λίγο το χέρι και μετά ξανάφευγε με μια συνεχή διαλεκτική που όμως διακοπτόταν στη
γραμμή της αβάσταχτης ελαφρότητας του ονείρου.
Είναι φορές που το μυαλό δεν
μπορεί ν’ αντέξει τις συναισθηματικές εκρήξεις από το ηφαίστειο της καρδιάς. Η
λάβα ποτίζει με την σταχτιά της στάχτη, όλα τα ανοίγματα του νου. Εγκλωβίζεται
τότε και μόνον με περισσή αγάπη επαναφέρεται η φυσιολογική λειτουργία του
ανθρώπου.
Η Βασιλική θα ζήσει όλα τα
επώδυνα, αλλά όταν η ζωή σου χρωστά…
το
χαμόγελο μπορεί να επιστρέψει και να εγκατασταθεί μόνιμα πια στα βασισμένα για
καιρό χείλη…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου