Το όνειρο βρισκόταν παντού, είτε σαν ταξίδι, είτε σαν τέχνη, είτε σαν άδεια σκηνή, που πρωταγωνιστές παίζουν το έργο του. Μικρά και μεγάλα άτιτλα ψηφιδωτά σεργιανούν στις σελίδες της ποιητικής συλλογής του Χρήστου Λαζαρόπουλου «Αρρήτων Όψις» που κυκλοφόρησε το 2012 από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ.
Μια εσωτερική μετανάστευση στα άρρητα του δημιουργού είναι τα ποιήματά του. Μια συνομιλία που εκτείνεται έξω από προσωπικές εξομολογήσεις και ακουμπά σε όρια αφύπνισης των αισθήσεων με ενιαία στοχαστική διάθεση. Με εύφορη έμπνευση στην ιδιωτική αλλά και οντολογική κατάδυση, επιχειρεί με ασύμμετρες στροφές την συμμετρία μιας αρμονικής όσο και μουσικής απόδοσης των στίχων. Έχοντας επίγνωση της τραχύτητας της γνώσης αλλά και της μοναξιάς που υποβόσκει στα καθαρτήρια της ψυχής, λυτρωτικά επανέρχονται συνειρμοί, που θα αποστάξουν το απόσταγμα της απουσίας οποιουδήποτε περιττού, για να καταγράψει στα επίνεια της γραφής του, την λιτή και ευδιάκριτη παρουσία. Για τον ποιητή είναι μια πνευματική κατάκτηση στο ιδεατό μιας σύγχρονης κοινωνίας που η αρετή και η ηθική εκκωφαντικά απουσιάζουν.
Στη νέα του ποιητική συλλογή, ο Χρήστος Λαζαρόπουλος δοκιμάζεται αφαιρετικά στην απλότητα του λόγου, που γίνεται άμεσα ευανάγνωστη και κατανοητή. Διδάσκεται την ισονομία στους οντικούς πόλους των στίχων, με ευρύχωρα διανοίγματα, για να εισχωρεί θριαμβευτικά στον τόπο της ποίησης. Μεταπλάθει την μελαγχολία και την υφή της σε τέχνη στην υψηλή αρμοστεία της ποίησης, με ασύνορες διατάξεις στο κοσμικό σύμπαν του λόγου. Με ευθύνη καθρεφτίζει στιγμές του ουρανού του, νανουρίζοντας το όνειρο της ζωής του. Έτσι δημιουργεί μια αλάνθαστη μαθηματική εξίσωση της αλήθειας του στην ερωτική ιερουργία. Γιατί σ’ αυτά τα ποιήματα ο δημιουργός αποκαλύπτει το ερωτικό αίσθημα στη διάσταση του ανθρώπου. Άλλωστε είναι συνειδητές καταφάσεις που περιπολούν, σφυρηλατώντας αρνήσεις και μυστικά λέξη προς λέξη, στίχο το στίχο, στις υγρές στροφές των ποιημάτων. Είναι λυτρωτικά ενεργήματα που προορισμό έχουν να προβάλλουν την αιώνια αρμονία.
Φαίνονται καθαρά τα ανεξάντλητα μεταλλεία της πνευματικότητάς του, τα οποία και ανανεώνει με την ποικιλομορφία της γραφής και των νοημάτων που τροφοδοτούν την αναγκαιότητά του για έκφραση. Η κοιτασματική τους δύναμη ανανεώνει διαρκώς την πνευματική ακολουθία που υπηρετεί με στοχαστική επιμέλεια. Ανιχνεύεται η διαλεκτική σχέση με την ποίηση, η οποία με βουλητική πειθαρχία καθορίζει τα όρια που θα κινηθεί νομοτελειακά κατ’ ανάγκη, μια και ο δημιουργός, νομικός είναι και νόμους διαβάζει, καθώς αναρριχάται στις βουνοπλαγιές της ποίησης, και αναρριχώντας προς την κορυφή εξαγνίζεται. Μυσταγωγικός ο λόγος, μεταφέρεται ως αισθητή εμπειρία πλέον στις ταλαντώσεις της σύλληψης των ποιημάτων.
Τη νύχτα
που είπα
τα πιο πολλά
η σιωπή
δεν έλεγε
να σταματήσει
Ποτέ κανείς
δεν ξέρει
δεν έμαθε
ως που
Και ως πότε
εκτείνονται
οι συνέπειες των αποφάσεών του.
Και των πιο ασήμαντων.
Μια εσωτερική μετανάστευση στα άρρητα του δημιουργού είναι τα ποιήματά του. Μια συνομιλία που εκτείνεται έξω από προσωπικές εξομολογήσεις και ακουμπά σε όρια αφύπνισης των αισθήσεων με ενιαία στοχαστική διάθεση. Με εύφορη έμπνευση στην ιδιωτική αλλά και οντολογική κατάδυση, επιχειρεί με ασύμμετρες στροφές την συμμετρία μιας αρμονικής όσο και μουσικής απόδοσης των στίχων. Έχοντας επίγνωση της τραχύτητας της γνώσης αλλά και της μοναξιάς που υποβόσκει στα καθαρτήρια της ψυχής, λυτρωτικά επανέρχονται συνειρμοί, που θα αποστάξουν το απόσταγμα της απουσίας οποιουδήποτε περιττού, για να καταγράψει στα επίνεια της γραφής του, την λιτή και ευδιάκριτη παρουσία. Για τον ποιητή είναι μια πνευματική κατάκτηση στο ιδεατό μιας σύγχρονης κοινωνίας που η αρετή και η ηθική εκκωφαντικά απουσιάζουν.
Στη νέα του ποιητική συλλογή, ο Χρήστος Λαζαρόπουλος δοκιμάζεται αφαιρετικά στην απλότητα του λόγου, που γίνεται άμεσα ευανάγνωστη και κατανοητή. Διδάσκεται την ισονομία στους οντικούς πόλους των στίχων, με ευρύχωρα διανοίγματα, για να εισχωρεί θριαμβευτικά στον τόπο της ποίησης. Μεταπλάθει την μελαγχολία και την υφή της σε τέχνη στην υψηλή αρμοστεία της ποίησης, με ασύνορες διατάξεις στο κοσμικό σύμπαν του λόγου. Με ευθύνη καθρεφτίζει στιγμές του ουρανού του, νανουρίζοντας το όνειρο της ζωής του. Έτσι δημιουργεί μια αλάνθαστη μαθηματική εξίσωση της αλήθειας του στην ερωτική ιερουργία. Γιατί σ’ αυτά τα ποιήματα ο δημιουργός αποκαλύπτει το ερωτικό αίσθημα στη διάσταση του ανθρώπου. Άλλωστε είναι συνειδητές καταφάσεις που περιπολούν, σφυρηλατώντας αρνήσεις και μυστικά λέξη προς λέξη, στίχο το στίχο, στις υγρές στροφές των ποιημάτων. Είναι λυτρωτικά ενεργήματα που προορισμό έχουν να προβάλλουν την αιώνια αρμονία.
Φαίνονται καθαρά τα ανεξάντλητα μεταλλεία της πνευματικότητάς του, τα οποία και ανανεώνει με την ποικιλομορφία της γραφής και των νοημάτων που τροφοδοτούν την αναγκαιότητά του για έκφραση. Η κοιτασματική τους δύναμη ανανεώνει διαρκώς την πνευματική ακολουθία που υπηρετεί με στοχαστική επιμέλεια. Ανιχνεύεται η διαλεκτική σχέση με την ποίηση, η οποία με βουλητική πειθαρχία καθορίζει τα όρια που θα κινηθεί νομοτελειακά κατ’ ανάγκη, μια και ο δημιουργός, νομικός είναι και νόμους διαβάζει, καθώς αναρριχάται στις βουνοπλαγιές της ποίησης, και αναρριχώντας προς την κορυφή εξαγνίζεται. Μυσταγωγικός ο λόγος, μεταφέρεται ως αισθητή εμπειρία πλέον στις ταλαντώσεις της σύλληψης των ποιημάτων.
Τη νύχτα
που είπα
τα πιο πολλά
η σιωπή
δεν έλεγε
να σταματήσει
Ποτέ κανείς
δεν ξέρει
δεν έμαθε
ως που
Και ως πότε
εκτείνονται
οι συνέπειες των αποφάσεών του.
Και των πιο ασήμαντων.
Λαβύρινθος
εξισώσεων
η ζωή
Με διακλαδώσεις ριζών
για ό,τι κάναμε
και διακλαδώσεις κλάδων
για ό,τι δεν αποτολμήσαμε να πράξουμε
Με άκρατο δεσποτισμό, οι λέξεις του ποιητή στέκουν ορθές, στις λιτές και νηφάλιες κατακτήσεις του ποιήματος, ανιχνεύοντας μυστικά στα διάσελα του ονείρου. Μια γλυκιά ευδαιμονία στα λατομεία της μέρας, που ασκούνται από τις δοκιμασίες της νύχτας.
Υπαρκτή προτεραιότητα…
«Πουθενά δεν πάω, μ' ακούς; Ή κανείς ή κι οι δυό μαζί» θα πει ο Ελύτης
«Ή θα πεθάνω άυπνος δίπλα σου ή δεν θα ξυπνήσω ποτέ» στην αναλογική αντιστοιχία του Χρήστου Λαζαρόπουλου
Έντεχνος προβληματισμός του δημιουργού, στους ρεαλιστικούς χάρτες του ερωτικού γίγνεσθαι. Διαφαίνεται καθαρά η διάνυσή του στην Σωκρατική σοφία, που πετυχαίνει να κρατά τον Έρωτα στο υψηλότερο σημείο της ισορροπίας. Για τον ποιητή, η μόνη οδός είναι η οδός της αλήθειας και της ειλικρίνειας των συναισθημάτων, κατά το «έδιζησάμην έμεωυτόν» του Ηράκλειτου, που σημαίνει: εζήτησα να βρω τον Λόγο της ουσίας μου.
Να ξυπνώ
κάθε πρωί
να νιώθω
και να παίρνω
τη ζεστασιά
των ονείρων σου.
Αν δεν έχεις όνειρα
μαζί
να κλείνουμε τα μάτια
να κάνουμε
να φανταζόμαστε
πως βλέπουμε
στο φως της μέρας.
Η φαντασία
στο φως
δοκιμάζεται
και εκεί μεγαλουργεί
Ή
θα πεθάνω άυπνος
δίπλα σου
ή
δεν θα ξυπνήσω ποτέ
για να κρατήσει
το όνειρο
να είσαι δίπλα μου
Ο ποιητής έχει επίγνωση, πως το παραμύθι βιώνεται σε μιαν άλλη διάσταση. «Συνοδοί ζωής και μετά θάνατον» θα πει ή σαν «ανέραστος άνθρωπος» ή σαν «εραστής θανάτου» .
Αυτομυθοποιεί τον πόνο στις αναλογιστικές διαστάσεις με το σύμπαν.
Ανήκει στη συμπαντική πολιτεία του «εν» και του «όλου» συντροφιά με τους αναλφάβητους του απείρου.
Ανήκει στα ηχοκύματα ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στους συντονισμούς των συχνοτήτων στην τεκνοποιία του έρωτα.
«Στην κλίμακα του αοράτου η σύλληψη» εφ’ όσον Απάτριδες ικέτες πάντα οι εραστές, προσπαθούν εναγωνίως να βρουν την αλήθεια της αντανάκλασης.
Γυμνός
από ενοχές
και στερεότυπα
κίνησα
με θράσος
και αγνότητα
να μπω
στην καρδιά
του ήλιου.
Μου έδωσες
ενθύμιο
τη χλαμύδα
του έρωτά μας.
Έτσι
γυμνός
αγνός
πυρίμαχος
γνώρισα τη μήτρα
που γέννησε
τον έρωτα
Είχες το χάρισμα
να διεισδύεις
στον χρόνο.
Είχα το χάρισμα
να επεμβαίνω
στον χώρο.
Αν συναντηθούμε ποτέ
ο χωροχρόνος
θα ανοίξει τα μυστικά του.
Εγώ
όμως
θέλω τα μαλλιά σου
σκάλα στους ουρανούς.
Θα μπορούσα να πω, πως ο Χρήστος Λαζαρόπουλος γράφει Φιλοσοφική Ποίηση ή αλλιώς ποιητική Φιλοσοφία. Με άκριτη ισότητα, αντιμετωπίζει εκείνο που είναι οριακά τέλειο, γιατί είναι οριακά σκληρό και ταυτόχρονα ακατανόητο θαύμα, επειδή ακριβώς είναι απλό. Γνωρίζει πολύ καλά το αρχαίο απόφθεγμα, «Μηδέν Άγαν», δηλαδή, ο άνθρωπος οφείλει να εξαρτά την ευδαιμονία του από τον εαυτό του, θέτοντας εαυτόν σε αμφίστομο ξίφος, σε περίοδο ακμής ενός μεγάλου έρωτα. Για να μην χαλάσει η τάξη, επεξεργαζόμενος την ιδέα της Δίκης μιας έννοιας τόσο απλής, όσο οι μετρημένες συμπεριφορές του ανθρώπου με τον άλλον, που ως πράξη ανυψώνει τον ίδιο, αλλά και την ερωτική συντροφικότητα.
Επιθυμεί και επιδιώκει την ισονομία στη σχέση. Εδώ δεν υπάρχουν περιθώρια για περικοπές και εκπτώσεις στο συναισθηματικό γίγνεσθαι, στο απαραχώρητο ισοζύγιο κοινών πλεύσεων. Στο μεταίχμιο της συγκατοίκησης θα εγκατασταθούν οι μόνιμοι κάτοικοι του οικοδομημένου παραδείσου ή η κόλαση της ανυπαρξίας, λιώνοντας τον χρόνο στις σκεπασμένες με έρωτα νύχτες.
Αμφίστομο ξίφος.
Στη μια πλευρά
το όνομά σου
στην άλλη
το δικό μου.
Αδιάτρητη ασπίδα.
Στην έξω πλευρά
το όνομά σου
στη μέσα
το δικό μου.
Το δόρυ
που με βρήκε
στην καρδιά
το βέλος
που με βρήκε
στην πλάτη
δεν πρόλαβα
να διαβάσω
τι όνομα έγραφε.
Πλησίασες
με ένστικτα φονικά
πολεμιστής
αθόρυβος
εξασκημένος
Έμαθες
την τέχνη του πολέμου
σε πεδία μαχών
στρωμένα
από κορμιά
και υγρά σεντόνια
Οι λέξεις είναι σάρκες από τη σάρκα του, με επιγραμματική διάταξη κάποιες φορές, που όμως προεκτείνονται νοηματικά, με σαφή εκφραστικά μέσα. Κρυμμένη γνώση κατοικεί στα σύνορα της μακρινής καταγωγής των ανθρώπων, με υπόγειες και αβίαστες στοχαστικές αναφορές. Σχεδόν ψιθυριστά προσεγγίζει το άπιαστο, το ονειρικό, αρχιτεκτονώντας τα ονειροδρόμια που ονειροδρομούν το δικό του όνειρο. Με περιεκτική κρίση και ελεγχόμενα συναισθήματα καταθέτει την προσωπική συναισθηματική κλίμακα, στις εξορύξεις της γραφής του. Με διαπεραστικούς ενατενισμούς, επιδιώκει την εναρμόνιση του βιωμένου του αισθήματος με κείνο του αναγνώστη, προβάλλοντας ελλειπτικά την εκφραστική του ικανότητα, στον γεωγραφικό άτλαντα της ποίησης.
Διαθλώνται λέξεις στα νοήματα που αναβλύζουν. Κατεργασμένο το λίγο, το ελάχιστο του λόγου, στη στιχοποιία του ποιήματος. Συμπυκνωμένο αναδύεται, από την ωκεάνια δοκιμασία βιωμένων γεγονότων και περιστατικών που συγκλόνισαν τη ζωή του ποιητή.
Τα ποιήματά του, είναι συναισθηματικά και φιλοσοφικά σπαράγματα, χωρίς θλίψη. Αν και συνωμοτεί με την λύπη σε γλώσσα κατανοητή, ταυτίζοντας τον τρόπο έκφρασής του, με την αλήθεια της σκέψης του Έλιοτ πως ,« Η γλώσσα της ποίησης δεν πρέπει να απέχει πολύ, από τη γλώσσα που μιλάμε και ακούμε γύρω μας», για να επικρατεί η νοηματική ισορροπία.
Με ξεκάθαρους συνειδησιακούς βηματισμούς, μετατρέπει τον δρασκελισμό σε αργό βήμα, για να καταγράψει συνδυαστικά τον συναισθηματικό λυρισμό, με την ακρίβεια ενός ορθολογιστικού ρεαλισμού, στην τοπιογραφία της ποίησης, προσδιορίζοντας όρια και γραμμές στην περιττολογία των λέξεων. Επεξεργάζεται διανοητικά τη σκέψη, προσδίνοντας την απαιτούμενη διαχρονικότητα στον χώρο και στον χρόνο.
Αν και άτιτλα τα ποιήματα, στεγάζονται κάτω από κανονιστικές φόρμες. Με συρρικνωμένη γνώση, καταλυτικά επιδρούν οι νοηματικές περιπολίες, στις αναγνωστικές ανησυχίες, ενός μυημένου στην ποιητική διαύγεια κοινού. Τα συναισθήματα αναγνωρίζονται πέρα από τους συνοικισμούς εκείνων που αγαπήθηκαν κι ακόμα πιο πέρα από την εμβέλεια της ιερουργίας, τελώντας την κοσμική αρμονία της σύζευξης. Εξαντλούνται στην υπέρβαση, δοκιμάζοντας αντοχές, αφού πρώτα προσπερνούν τα τεντωμένα έσχατα των ορίων.
Κι ας μην το καταλαβαίνουμε.
Ποτέ δεν είναι τυχαίο
το σμίξιμο δύο ανθρώπων.
Μέχρι να κατανοήσουμε
την τύχη
το μόνο αξιοπρεπές
είναι να υποκύπτουμε
γαλήνια και εκστατικά
στο σμίξιμο.Στο κέλευσμά του.
Υπάρχουν
κι άλλες ζωές
να κατανοήσουμε την τύχη
Τις νύχτες
ανεβαίνω στα βουνά.
Σκαρφαλώνω
αγκαλιάζω
ηλεκτροφόρους πυλώνες.
Από τότε
που διάλεξες
αλλού να φέγγεις.
1 σχόλιο:
Συμπτωματικα ακουσα για τον κο Χρ. Λαζαροπουλο σε εκπομπη του 3ου προγραμματος. Οδηγουσα και αισθανομουν αναταση μες την κινηση! Χρονοτριβισα περιμενοντας στο αυτοκινητο μεχρι να τελειωσει η εκπομπη! Πηγα στην δουλεια μου λιγο καθυστερημενη αλλα συμπαντικα εναρμονισμενη! Ευχαριστω κε Λαζαροπουλε*
Δημοσίευση σχολίου