ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ - Ασκήσεις Συναισθήματος



ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ - Ασκήσεις Συναισθήματος από την Σοφία Στρέζου

Το 2013 κυκλοφόρησε το νέο του βιβλίο ο Ποιητής Γιάννης Τόλιας, με τίτλο, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΝΑΤΟΣ.

Το νέο πόνημα του δημιουργού δεν είναι μια αμιγώς ποιητική συλλογή. Στις σελίδες του, εκτός των ποιημάτων, ανακαλύπτουμε μικρά στοχαστικά και αισθητικά δοκίμια, στις συμπερασματικές απολήξεις της γραφής του, σχηματοποιημένες με ποιητικό τρόπο. Οι κυματισμοί των εμπνεύσεων μετατρέπονται σε εγκεφαλικό λυρισμό, καθώς ο εργάτης του λόγου τολμά νέες συνθέσεις. Κι είναι αυτές οι συνθέσεις, η διαστρωμάτωση των λεκτικών νοημάτων από την ευθυκρισία του οραματισμού, που οδηγεί σε νέες αφετηρίες.
Εκφράζει την ποιητική του ανησυχία σε άλλους δρόμους. Οι τριγμοί όλων αυτών που συγκλονίζουν το ποιητικό του γίγνεσθαι, γίνονται ο δραστικός καταλύτης της ασίγαστης στοχαστικής του διάθεσης, με αδιάψευστους λυρικούς τόνους

Ο Γιάννης Τόλιας δεν είναι ο ατάραχος μιας ταραγμένης εποχής! Προσεγγίζει στίχους με νοήματα εμπεριστατωμένα και περιεκτικά, στα αναλόγια μιας συμπερασματικής ποίησης.
Κι όσο στην ποίησή του διακρίνουμε την οικονομία στις λέξεις, τόσο αφήνεται να παρασυρθεί σε λεκτικές λεωφόρους, τις οποίες μετουσιώνει σε δοκιμιακές διαδρομές, επαληθεύοντας ασκήσεις.
Οι ιδεαλιστικές του απόψεις γίνονται στίχοι που ακροβατούν ανάμεσα στην θεώρηση και την πραγματικότητα. Η φωνή των λέξεων αποκτά το χαρισματικό και τολμηρό σφυροκόπημα, για να λειαίνεται το περιεχόμενο, γράφοντας εξακολουθητικά με δάχτυλα ματωμένα.

Ο Γιάννης Τόλιας είναι ο ποιητής που συνεχίζει να διψά «την αλμύρα των λέξεων». Οι ταλαντώσεις των λέξεων αιχμαλωτίζουν ανάμεσα στις στροφές «τον οδυρμό του φωτός», για να λούζεται η απουσία.
Για να μπορεί να χωράει η ανομολόγητη συνομιλία με τα μάτια Εκείνης που λείπει.

Γιατί η γραφή του…
Είναι… μια στιγμή αιωνιότητας στις διαχύσεις της Δύσης ενός πάθους που ακόμα δεν έδυσε!
Είναι… μια στιγμή δίχως προκαθορισμένο φινάλε, σε ά-Δυσες προϋπαντήσεις, χωρίς συναντήσεις!

Όπως στέλνεις

Όπως στέλνεις
τον οδυρμό του φωτός
ως άλλη δύση

Διψώ
την αλμύρα των λέξεων
στην ανομολόγητη
συνομιλία των ματιών σου

Εσύ η στέρηση
κι εγώ ο μακρινός

Ο ποιητής αναπολεί, ψηλαφώντας το οικοδόμημα της θύμησης, στις συρρικνώσεις του χρόνου. Ανακαλεί απολιθώματα μνήμης, ξεσπώντας τις νύχτες «σε αναφιλητά νοσταλγίας». Εκχωρεί όσα δεν κατακτήθηκαν, στους καταστατικούς χάρτες του πόθου.

Είναι ο «απαρηγόρητος του αναμενόμενου», δίχως προκαθορισμένο τόπο συνέρευσης!
Του διαφεύγει η διαδρομή κι ας περπατά εκεί όπου δρόμοι δεν υπάρχουν. Είναι Δρόμοι καταδικασμένοι που καταλύονται, για να σκορπούν συναντήσεις.

Χωρίς μια λέξη συνάντησης
Γεράσαμε
Μέσα στις εποχές
και τα χρόνια

Χωρίς μια λέξη συνάντησης
Το θαύμα κι εγώ

Τα βράδια ξεσπάω
σε αναφιλητά νοσταλγίας
για όσα έζησα
μόνο στα όνειρα

Κι όλες οι πολύτιμες
προφάσεις μου
για ό,τι δεν καταχτήθηκε
έχασαν πλέον την αιχμή τους
Ένοικος του μαρασμού
που σκοτώνει αργά
και με επιμέλεια
κάθε ελπίδα.

Υπομένω τη δίκαιη
θηριωδία της μοναξιάς

Απαρηγόρητος του αναμενόμενου.

Ο λόγος του ποιητή είναι ανεπιτήδευτος και ειλικρινής!
Χρόνια τώρα έχει χαράξει τον δικό του δρόμο στα ποιητικά πεδία. Η έμπνευσή του ορίζεται από την μελαγχολική και χαρμολυπική διατύπωση της σκέψης του, στον άτλαντα του ποιητικού λόγου. Είναι η προσωπική και εκφραστική άποψη ενός δημιουργού που αναλύει την ανθρωπογεωγραφία του, με μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη τέχνη.
Είναι ο σεμνός και έντιμος ποιητής που με την φωνή του αναδύει αυθεντικότητα και αλήθεια, στα περιγράμματα της ποίησης.
Είναι ο λυτρωτικός καθαρμός που ανατέλλει αισθήσεις και συναισθήματα, στα παρηγορητικά τοπία της λύπης.

Διατηρεί δραματικά υποστυλώματα, για να συντηρείται η μνήμη, στα οικοδομήματα της ανάμνησης. Γιατί ο ποιητής πονά, αλλά πονά πολύ περισσότερο πάνω στο χαρτί, σαν ξεκλειδώνει αισθήματα απουσίας και πληγωμένες επιθυμίες. Και είναι αυτό το φύσημα της λήθης που τον σκορπίζει και τον κατακερματίζει, στην περιφέρεια του πόνου.  

Τέλος εποχών

Όπου
περισσότερο
πονάω

Πάνω στο χαρτί

Εκεί παλεύεις
με τυφλή μανία
να με πυρπολήσεις

Ανήκουστη
η αγριότητά σου
κατά συρροή φόνισσες
οι λέξεις σου

Κι αν το αξίζω
είναι επειδή άργησα
να σου πω

Για τις λέαινες απουσίες σου

Πως εφορμούσαν
κατασπαράζοντας
σε στιγμές ανυποψίαστες

Τις ήμερες μέρες μου

Και γιατί
αυτή η πληγωμένη
επιθυμία

Δεν άντεξε

Από το χρόνο
και την απόσταση
κυνηγημένη

Έτσι λοιπόν
θα αφήσω τη τέφρα μου
να πέφτει προστατευτικά

Πάνω στους στίχους

Για να μπορείς
με ένα απλό
φύσημα λήθης

Να με σκορπίζεις.

Στις νέες συνθέσεις του Γιάννη Τόλια, διακρίνεται ο διορατικός στοχασμός και η προσωπική μελέτη, που τεκμηριώνεται επεξηγηματικά από τον ίδιο. Ακολουθεί την θεματική του παράμετρο, με διαύγεια και κριτική οξυδέρκεια. Έτσι, το θέμα του αποκτά μιαν άλλη διάσταση στην αισθητική και αναστοχαστική γεωγραφία.

Είναι οι αντοχές των συναισθημάτων στα παρωχημένα υψίπεδα της θλίψης, που μονοδρομούν την σκέψη, στους ακαταχώρητους χάρτες του ιδεαλισμού. Η σκέψη ενσωματώνεται στα σύνορα της ποιητικής και δοκιμιακής γραφής. Αναζητά την γέφυρα που θα ενώσει και θα φωτίσει αφοπλιστικά την ιδέα, για να καταχωρηθεί ως ανεξάρτητη πια, αλλά αναβαπτισμένη στην κολυμβήθρα της ποίησης.

Είναι μια προσωπική θέση και στάση απέναντι σε όσα με λύπη αντιλαμβάνεται. Επιδίδεται σε ασκήσεις που εφορμούν από τα αποστάγματα της προσωπικής εμπειρίας και γνώσης, για να αναδειχθεί ο κοινός τόπος. Συλλογίζεται και ταυτόχρονα αισθηματοποιεί τις προσλαμβάνουσες που τον απασχολούν. Έτσι, η συγκίνηση αποκτά την διαδραστική λειτουργία, σε στιγμιότυπα ανάφλεξης του νου. Η προσωπική σκέψη μετατοπίζεται και γίνεται ποιητική, με φιλοσοφικές νύξεις και στοχαστικούς υπαινιγμούς.

 Η απουσία είναι ασθένεια

Η απουσία είναι ασθένεια που οι  περισσότεροι κάποτε
έχουμε νοσήσει από αυτήν.
Το παράδοξο είναι ότι μερικές φορές
αυτός που μας την μεταδίδει είναι υγιής.
Ακόμα και ο Χρόνος με τις δικές του παρεμβάσεις στη ζωή μας
προκαλεί αυτήν την αρρώστια.
Νοσούμε από απουσία, σημαίνει ότι μέσα μας ο ξενιστής
-που ονομάζεται μνήμη-
τρέφεται από τις αντοχές του συναισθήματος.

Η προσπάθεια της σκέψης να αναβιώσει
τις μεγάλες στιγμές των απόντων
μέσα από μια θεατρική παράσταση των αισθήσεων.

Παράσταση που συνεχώς αναβάλλεται από τη θλίψη,
διότι ο αναντικατάστατος συμπρωταγωνιστής μας
πάντα λείπει.

Ο Γιάννης Τόλιας είναι ο χαρισματικός ποιητής, που τολμά διανοίξεις στα μεγάλα κανάλια της έκφρασης. Γιατί είναι ο μεγάλος ασθενής που πάσχει, όπως λέει ο Πλάτων:

«απο Μουσών κατοκωχή τε και μανία, λαβούσα απαλήν και άβατον ψυχήν, εγείρουσα και εκβακχεύουσα κατά τε ωδάς και κατά την άλλην ποίησιν»
(είναι η από τις Μούσες κατοχή και η μανία, που αφού έχει καταλάβει αγνή και άβατη (παρθένο) ψυχή, την ανεβάζει και την εκβακχεύει με ωδές και με άλλη ποίηση)

Η αόρατη πικρία του για τα τεκταινόμενα στο χώρο της ποίησης, γίνεται πικρή διαπίστωση, καθώς αντιμετωπίζει ασθενείς μιας διαχρονικής ασθένειας, αυτής της «αλαζονείας».
Η απογοήτευση είναι βαθιά για τον ποιητή, πολύ περισσότερο δε από εκείνους που ενδεχομένως περίμενε να λειτουργούν διαφορετικά. Οι συχνές αναλογίες των ασθενών, στους αβαρείς παρανομαστές της ποίησης, του προκαλούν την ανάγκη να καταγράψει τον πόνο του αισθητού ανθρώπου της ποίησης, αφού πρώτα έχει εντοπίσει το μικρόβιο, καταγγέλλοντας την ανοησία., Προτιμά να κατοικεί στους θρυμματισμούς των κατεδαφίσεων, χαμένος στα συντρίμμια του, για να μπορεί να χτίζει πάλι από την αρχή, συλλέγοντας ένα-ένα τα υλικά της συντριβής του.

ΠΡΟΣ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟΔΕΚΤΗ Εμού μη εξαιρουμένου       

Είναι πνευματική ασθένεια η Αλαζονεία.

Δυστυχώς, στο δικό μας καθρέφτη δεν παρουσιάζει κανένα παραμορφωτικό σύμπτωμα.
Μόνο στα μάτια των άλλων είναι ορατή η δυσμορφία.
Ιδιαιτέρως στους δημιουργούς, η ασθένεια έχει αποκτήσει μορφή επιδημίας.
Το μικρόβιο το μεταδίδουν οι πλασματικές επιβραβεύσεις για την ποιότητα
και την αξία μιας συγκεκριμένης γραφής.

Οι Επηρμένοι δημιουργοί έχουν την πεποίθηση ότι η πένα τους χαράζει
λες και είναι από ανεκτίμητο διαμάντι που θα ακτινοβολεί αιώνια.
Έτσι για να εισπράξουν άκοπη αναγνώριση, δε δίνουν χρόνο ωρίμανσης
στη γραφή τους.
Είναι θλιβερό να διαπιστώνεται πως δημιουργοί οι όποιοι στο παρελθόν
έχουν γράψει αξιόλογα,
τώρα, πάσχοντες από τη νόσο, προσφέρουν μετριότατα γραπτά.

Αγνοούν ή στην καλύτερη περίπτωση εθελοτυφλούν ότι νοσούν,
αποδεχόμενοι την απονομή ενός επαίνου που η αιτία του είναι
είτε η κακώς εννοούμενη υποχρέωση, είτε η απαίτηση της ανταπόδοσης.
Αν θέλει κάποιος να αποκτήσει ένα σίγουρο εχθρό,
απλώς του αναφέρει ότι πάσχει από Έπαρση.
Ο υπερφίαλος είναι δύστροπος ασθενής.
Δεν πιστεύει κανέναν.
Όταν κάποιος του υποδείξει ότι το μοναδικό αντίδοτο είναι η ταπεινότητα,
έχει την πεποίθηση ότι τον ζηλεύει ή τον φθονεί.
Ας γνωρίζουμε ότι η εκτίμηση που απευθύνεται στο πρόσωπό μας,
αξιολογείται από το ειδικό βάρος γνώσης και αίσθησης που αντικειμενικά διαθέτει
αυτός που την καταθέτει.
Όταν επιβραβεύεις κάτι που δεν αφήνει συγκλονιστική επίγευση
στις αισθήσεις σου, απαξιώνεις τον ίδιο το Λόγο
και δίνεις το δικαίωμα στους τρίτους παρατηρητές
με λύπη να το διαπιστώσουν.

Υ.Γ.

Η μόνη επιδίωξή του δημιουργού
από τη στιγμή που υπογράφει το λόγο του
είναι να αποστείλει ένα βροντερό, πλην όμως ματαιόδοξο, «παρόν».
Δίνει ένα επιτήδειο στίγμα  για να προσελκύσει και να παγιδεύσει.
Το λιγότερο που ζητάει απελπισμένα, είναι η επιβράβευση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: