Κώστας Ευαγγελάτος - Ερμητικές Λαμπίδες

Κώστας Ευαγγελάτος - Ερμητικές Λαμπίδες από την Σοφία Στρέζου

Τον Ιούνιο του 2017, κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Κώστα Ευαγγελάτου Ερμητικές Λαμπίδες, από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΠΑΡΣΙΣ.

Πρόκειται για μία συλλογή, που απανθίζεται από αιχμηρά στιχουργήματα.

Ο εικαστικός ποιητής αντλεί τη θεματική του αφήγηση, από τις κοινωνικές δομές που διατάραξαν την πολιτισμική ισορροπία στον ευρωπαϊκό χάρτη και όχι μόνον.

Τα ψυχογραφήματά του πλούσια σε συναισθήματα αποκαλύπτουν άλλη μια πτυχή της αγωνίας του δημιουργού, να αποδώσει μέσω της τέχνης του μια ασύνηθη πραγματικότητα - συνήθη στις μέρες που ζούμε - αποσκοπώντας να εγείρει την ευαισθησία του κόσμου.

Ο ίδιος φαίνεται να ασφυκτιά από όλο αυτό το ανθρώπινο μωσαϊκό, που δυστυχεί στην προσπάθεια αναζήτησης μιας νέας πατρίδας.

Ο ποιητής μεταθέτει τις προτεραιότητες του λόγου του, διεισδύοντας σε επίκαιρα φαινόμενα.

«Η δουλειά του καλλιτέχνη είναι να κάνει την ανθρωπότητα να συνειδητοποιεί τον εαυτό της», θα πει ο Ezra Pound.   

Έτσι, ο δημιουργός επιδιώκει να προβληματίσει τη σκέψη, εμπλουτίζοντας την κατανόησή μας για όλο αυτό που συμβαίνει στις γειτονιές το κόσμου.

Απαλλαγμένος από κάθε μορφή προκατάληψης, αναδεικνύει και αναλύει με σκεπτικισμό απτά δεδομένα, καθώς αυτά αιωρούνται εν μέσω λεκτικών, ηχητικών και οπτικών θεάσεων.

Καταγγέλλει προδιαγεγραμμένες ακολουθίες, οι οποίες πηγάζουν από το δόγμα της παγκοσμιοποίησης, που αποσκοπεί στην ενοχοποίηση των υπολοίπων, απονομιμοποιώντας το ευ ζειν των λαών.

ΕΚΤΑΚΤΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ

- ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΘΑ ΖΟΥΝΕ ΣΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ.

Η Είδηση ατόφιος κεραυνός.

Ανοίγουν όλα τα μουσεία!

Οι πρόσφυγες θα ζούνε σε αυτά!

Ανάμεσα σε αγάλματα και αγγεία

και των βωμών τη στείρα αθανασία

οι τάλανες θα βρουν απανεμιά

από το φόβο και την κακουχία

με αλληλέγγυα ασυλία!

Στρώνουν χαλιά σε δάπεδα αρχαία.

Γεμίζουν σάκους κάθε τους γωνιά.

Σε σαρκοφάγους και γλυπτά

θρηνούν την άτυχη γενιά.

Στα αίθρια που λάμπουνε φριχτά

με φως που προμηθεύουν Ερινύες

ανάβουν μύριες νοσταλγίες

και ζωντανεύουν τους βωμούς.

Καυτές του έρωτα ροπές

οι οργασμοί που αυγατίζουν

σαν σύμβολα της τέχνης που διαπερνά

τα τείχη που δεσμώτες καθορίζουν.

Σε διαδρόμους τέχνης φωτεινούς

που οδηγούν στη θέρμη της εστίας

καρπώνονται τα λύτρα της λατρείας

σε χώρος των Μουσείων ιερούς.

Ο Κώστας Ευαγγελάτος είναι ένας άγρυπνος παρατηρητής μιας σκληρής αλήθειας, που εδρεύει στις χωρικές συγκεντρώσεις της  φτώχειας.

Βράχια και αμμουδιές, δρόμοι και πάρκα ανακαταλαμβάνονται, επαναπροσδιορίζοντας νέους τρόπους χρήσης.

Σταδιακά ή μάλλον σχεδόν απότομα, απασφαλίζεται η κοινωνική συνοχή, που μέχρι χθες αποτελούσε το διακύβευμα των συγκροτημένων χωρών της ονομαζόμενης Δύσης.

Τώρα πια, ένα ανθρωποκεντρικό ψηφιδωτό μοιράζεται και αναπνέει σε άλλους ουρανούς, κατοικώντας τον φόβο και την απόγνωση στα μονοπάτια της απελπισίας.

Έτσι, δημιουργείται μια διαλεκτική από θραυσματοποιημένες ενότητες, που δείχνουν ανάγλυφα την προσπάθεια του δημιουργού να κατακτήσει με λέξεις την ρεαλιστική  πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα.

Ο ποιητής ορίζει εαυτόν θεατή μιας ευτέλειας, που προήλθε όχι κατ’ ανάγκη από προσωπική επιλογή, αλλά από ανατρεπτικές αναταράξεις των υφολογικών σταθερών του κόσμου.

Καταγράφει την αποφλοίωση των εθνικών πυρήνων και την αλλότρια εξέλιξη μελών μιας κοινωνίας, οι οποίοι γίνονται δεσμώτες των καιρών που διανύουμε.

Γιατί, όσο η διαδικασία αλλαγής του χώρου θα παράγει στρεβλώσεις, τόσο θα αργεί η επούλωση των παθογενειών που γεννήθηκαν από την νέα τάξη πραγμάτων.

ΟΙ ΠΡΟΣΧΑΡΕΣ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ

Τις είδα μόνες και χλωμές να κάθονται στα βράχια

στων αμμουδιών τ’ απόμακρα, στις θίνες και τ’ αγκάθια.

Τις είδα αναδυόμενες στο πλάι του Σηκουάνα

στου Central Park τα αχανή του κίνδυνου στοιχειά

και μεσ’ του Bronx τα άθλια σκουπιδομονοπάτια

να ερωτεύονται γυμνές στου χάους τα κλαδιά.

Τις είδα και στης Αθηνάς την πόλη προς την Πλάκα

να ξενυχτούν χορεύοντας σε στέκια φονικά.

Τις είδα με tattoo φιδιών και έκφυλα σινιάλα

να περπατούν αμέριμνες στων πόλεων τις place

και στις αλάνες των χωριών να τις σφυρίζουν δόλια

σμάρια από γερόντια και βλάστημα παιδιά.

Τις είδα ντίβες με λαμέ στου Λούβρου τις αλέες

να πεταρίζουν θλιβερά σε σκοτεινές γωνιές

σαν μαριονέτες στη σκηνή της βιαιοπραγίας

σκιές εικονικής ζωής σε δίνη απελπισίας.

Τις είδα με τη θλίψη τους σε σκοτεινά στενά

περήφανες εργάτριες στων δρόμων τη σοδειά.

Όλες αμετανόητες στης έλξης τη ματιά.

Ιέρειες που πρόσφεραν αμέτρητη χαρά!

Ο Κώστας Ευαγγελάτος δεν αποσχίζεται από την ερωτική μυθοποιητική του εντοπιότητα που γνωρίσαμε σε προηγούμενες ποιητικές συλλογές. Αντίθετα, την ενισχύει με τον ίδιο να παραμένει ισόβια εραστής της τέχνης του έρωτα!  

Στις θεματικές αποχρώσεις του εφευρίσκει και συναντά το συναρπαστικό σύμπαν του ερωτισμού. Το πάθος καθοδηγεί την έντονη επιθυμία προσέγγισης του ανείπωτου, που αποτυπώνεται με την αλήθεια των συναισθημάτων, στα χαρακωμένα βλέφαρα των εραστών. 

Το αληθινό πάθος πλέκει την ελεγεία της προδοσίας, εκπορθώντας τον Έρωτα.

ΝΟΡΜΑ

Στο ιερό δάσος

αρχαία υδρία των Δρυίδων

ρέει τη χαρμολύπη

από τα βλέφαρα των εραστών.

Πόθος ανίερος σφοδρού ανέμου

σαλεύει ρίζες ονομάτων

υμνεί με χάλκινα το πάθος.

Πλέκει την ελεγεία της προδοσίας

που εκπορθεί τον Έρωτα.

Πολλές φορές, οι εικόνες ενεργούν καταλυτικά στον δημιουργό - που πλέον αναλαμβάνει τον ρόλο να καταγγείλει τις αντιφάσεις που συμβαίνουν γύρω του.

Έτσι, στο ιδεολόγημά του αντικατοπτρίζεται ένα κοινωνικό περιθώριο, που αρέσκεται σε πράξεις βανδαλισμού - ως τρόπο έκφρασης - υπηρετώντας στεγνά το ιστορικό έγκλημα.

Ο αστικός πολιτισμικός χώρος γίνεται το πεδίο καταστροφής φανατικών άτεχνων, αποσκοπώντας στον αφανισμό μιας περιόδου - ορόσημο - για την πνευματική ανάταση παλαιών και επερχόμενων γενεών.

Πίσω από τις λέξεις, ο ποιητής εκφράζει την θλίψη του για την ελλιπή φύλαξη στη συμβολιστική καδρογραφία της αφηγηματικής του.

Ίσως, γιατί μέσα από τις φωτογραφικές συμπυκνώσεις, επιδιώκει να διεγείρει συνειρμούς στους αναγνώστες, που θα λειτουργήσουν ως εφαλτήριο διαμαρτυρίας στη συγκινησιακή θέαση της αποκάλυψης!

ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ

Γλυπτά στο δημόσιο χώρο

αριστουργήματα της τέχνης

τα καταστρέφουν βάνδαλοι…

Έργα φτιαγμένα από σκουπίδια

φυλάσσονται  νυχθημερόν

σε συλλογές μουσείων…

Το ελλιπές της σύλληψης

σε είδωλα πραγμάτων

αντεστραμμένου κόσμου

χτίζουν σαθρά μια σταθερά

το εχθρικό της «τέχνης» έργο

σπασμένο κάτοπτρο ιδεών

σε κάτασπρες αίθουσες

με σκοτεινές οθόνες.

Κάποιες φορές, ο χρόνος γίνεται για όλους ο εφιάλτης στη υπαρξιακή εποποιία των οντολογικών εμπειριών, που κατά το παρελθόν έχουν βιωθεί.

Για τούτο και ο δημιουργός ορθώνεται περίτεχνα απέναντί του, αποσκοπώντας όχι στην φυγομαχία, αλλά στην συμφιλίωση με την αιρετικότητα στη διαλεκτική των ποιημάτων.

Ο Κώστας Ευαγγελάτος με τόλμη φασματοποιεί παλινδρομήσεις στο βαθύτερο εγώ. Συνδιαλέγεται με τις δύο του ιδιότητες την συγγραφική και την εικαστική, για να υποβάλει εαυτών σε ανακαλύψεις και αποκαλύψεις ιδεατών προσλήψεων.

Στο τέλος του ποιήματος, ο απολογισμός αχνοδιάκριτα διαχέεται από έναν ελεγχόμενο καθαρμό, στα περιθώρια των λέξεων.

ΕΦΙΑΛΤΗΣ

Γερνάς σωματικά

στον άλλο κόσμο.

Το πρόσωπο μαράγκιασε.

Με δυσκολία ακούς τα γεγονότα.

Δεν με καταλαβαίνεις πια...

Στα γέρικα θρανία με συγγενείς

κουράστηκες να συλλαβίζεις

πράξεις, παραλείψεις, μνήμες.

Αγανακτείς καρτερικά

στα συνεχή μαθήματα της λήθης.

Σε βλέπω εναγώνιες νύχτες

και σε νοιώθω χαραυγές

που ξημερώνει.

Μαζί μας

ωραίος κι αποτρόπαιος

Άτροπος

ο Απολογισμός.