Δανεικές και ξεχασμένες μνήμες πίσω από τις γραμμές, στο μυθιστόρημα του Γιάννη Φιλιππίδη "Η μυρωδιά σου στα σεντόνια μου", γραμμένες από την δεκαετία του '30 και μετά, φθάνουν αχνές, ασπρόμαυρες, σαν τα χρόνια που έρχονται, ως να χρωματιστούν στις μετέπειτα δεκαετίες, με τις πρώτες έγχρωμες στιγμιαίες αναθυμήσεις, αποτυπωμένες για πάντα στο φωτογραφικό χαρτί.
Είναι οι μυρωδιές και τ' αρώματα μιας άλλης Ελλάδας, ακουμπισμένης στην ακρώρεια του χρόνου με αναμνήσεις, που οι γιαγιάδες, οι θειάδες κι οι γονείς αφηγούνται. Έτσι όλα αυτά τα λησμονημένα,τα αόρατα, γίνονται ορατά στις συνειδήσεις των αναγνωστών, καθώς ο δημιουργός επιδιώκει να μας εισάγει, με εύγλωττο και κατανοητό τρόπο στις ανάδρομες διανύσεις.
Για μένα προσωπικά που μεγάλωσα στον κάμπο της Θεσσαλονίκης και τα γύρω χωριά, οι μνήμες είναι εντονότερες, για όσα λείπουν ή εκλείψανε στη μαρμαρυγή του χρόνου.
Έτσι ξεκίνησα να κλέβω μια-μια τις εικόνες, που με μαεστρία ο συγγραφέας τις επιστρέφει στην ανοιχτή δίοδο του μυαλού για να ταξιδεύω μαζί του στα κανάλια του χρόνου.
Έτσι απλά, λες και γνώριζα την Βασιλική από πάντα. Περπάταγα δίπλα της στα χωράφια, σκαρφάλωνα στα δέντρα, στα ρυάκια, που οι ζωοδότες ποταμοί τροφοδοτούσαν, ποτίζοντας την εύφορη Γη. Γιατί η ηρωίδα, η Βασιλική, που γεννήθηκε λίγο πριν τον πόλεμο, καταθέτει τις μέρες της, σαν χοντρές ψιχάλες στα άνυδρα που πέφτουν και λασπώνουν το λιακωτό της ψυχής μας.
Τώρα που η απόσταση του χρόνου δεν μπορεί να πονέσει ή να πληγώσει, θα πορευτούμε στην μοίρα, που δένεται μαζί της το μπαστούνι της δικής μας μοίρα, για να αποκαλύψουμε μέσα μας, τις κοινές συναρτήσεις ζωής. Η συναισθηματική πειρατεία άλλη μια φορά αλητεύει, ψάχνοντας να κουρσέψει τους σατανάδες που στροβιλίζονται παρωχημένοι στην δίνη μιας άλλης εποχής.
Παρόντες κι απόντες θα παρελάσουν, πότε με διανύσματα και πότε με δρασκελισμούς, ξύνοντας απαλά παλιές πληγές.
Οι πύλες ανοίγουν με τα οπλοπολυβόλα να τρυπούν, να ξεδιπλώνουν τα μυστικά της Βασιλικής, για να κοινωνήσουμε όχι μόνον την αφετηρία, αλλά κι όλη την διαδρομή του κοριτσιού, της γυναίκας αργότερα, που έμελλε να αιχμαλωτίσει τις φωτιές των σκοταδιών και να τις καταθέσει.
Το γκροτέσκο του δικού της μονόπρακτου, γράφεται άριστα και με θεατρικούς όρους από τον Γιάννη Φιλιππίδη. Η περιγραφή αγγίζεται μ' ευαισθησία και χάρη. Κατορθώνει η ηρωίδα,την εξαθλίωση που την περιρρέι να την ωραιοποιεί στα μάτια της υπερβαίνοντας, ώστε να μην κατοικηθεί μέσα της η μοιρολατρία. Επειδή ακριβώς η Βασιλική μπορεί να τιθασεύει αν και δεν πειθαρχεί εύκολα σε κανόνες και συμπεριφορές. Αρνείται βασανιστικά την υποτέλεια σε όρους και ρόλους. Είναι ο αυθεντικός βηματισμός σε κείνα που η ίδια νιώθει πως πρέπει να βαδίσει στους μοναχικούς δρόμους της ψυχής της.
Πλάσμα γήινο στέκεται πιο ψηλά από εκείνα που η μοίρα ορίζει. Καταργεί αθέλητους συμβιβασμούς,πιάνοντας τη ζωή με τα χέρια, σε ναυαγισμένα τοπία. Ξαναβάφει την θάλασσα που ποτέ της δεν είχε δει, με χρώματα από το μεγαλείο της καρδιάς.
Ο κάμπος των παιδικών χρόνων, ο πρώτος έρωτας, το παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ, το γράμμα στον αγαπημένο που ποτέ δεν έφθασε στα χέρια του κι ύστερα η Θεσσαλονίκη, η ζωή στο πορνείο με την ίδια απούσα από τις ερωτικές δραστηριότητες του χώρου κι ο Μανώλης που έμελλε να ανθίσει σαν ρόδο στη ζωή της. Ο Μανώλης που έφυγε, χάθηκε κι έπρεπε άλλη μια φορά να υπηρετήσει την φυγή και να εγκατασταθεί εκ νέου στην Αθήνα πια, ανάμεσα σ' έναν κόσμο που φλέγεται από την άνθηση ή την συντριβή του ονείρου.
Ο κινηματογράφος στην γένεσή του, με την ίδια πρωταγωνίστρια να παραιτείται από τον κανιβαλισμό του θεάματος και να απομονώνεται στα Βίλια. Η αναζήτησή της από τον Μανώλη, ο γυρισμός του δικού της Μανώλη, του Μανώλη του τέλους που μαζί του έζησε την τελειότητα της αγάπης.
Η Βασιλική παρέμεινε ένα μεγάλο παιδί, με βουτιές στα βάθη της ζωής και των συναισθημάτων, του τεντωμένου σχοινιού. Πάντα από την αρχή άρχιζε τους δρόμους που μόνη της άνοιγε.
Σε ποιους κύκλους γράφονται με κιμωλία οι σκιαγραφήσεις της ζωής, με το φως της αλήθειας να λάμπει και ταυτόχρονα να θαμπώνει το λίγο, το αναπόφευκτο, το μοιραίο για άπειρα σχέδια που παραμένουν συχνά μόνον σχέδια. Μπορεί κάποιος να ψάχνει στ' αστέρια για να τους βρει, μα είναι εδώ στη Γη, ακουμπούν τη "μυρωδιά στα σεντόνια", στη γειτονιά, στην διπλανή πόρτα. Περιφέρονται στην αύρα τ' ουρανού της διεισδυτικής μυθοπλασίας αναδυόμενου ονείρου.
Ο Γιάννης Φιλιππίδης θα μας παρασύρει στην αύρα της Βασιλικής, ενός πλάσματος τόσο ανθρώπινου, τόσο χαρισματικού, που κατοικεί σε ανάκτορο δύο δωματίων κάπου στην Πατησίων. Αναζητήστε την ακολουθώντας τον δικό της Γολγοθά εξαγνίζοντας φόβους...είμαι βέβαιη πως θα την αναγνωρίσετε σε πανσέληνα όνειρα, την ώρα που σκοτεινιάζει κι οι μνήμες ξεθάβονται από το άχραντο φως του μυστηρίου μια άλλης ζωής, της ζωής μας..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου