Παρουσίαση Μελίτας Αδάμ από την Σοφία Στρέζου

Η ΓΙΑΓΙΑ ΜΕΛΗ

"Γιαγιά Μέλη, όραμα επιβλητικό η φιγούρα της. Η γιαγιά ήταν το σύμβολο, η αρχηγός του Οίκου"
Η ιστορία ενός τόπου και πως αυτή μπορεί να αναπλαθεί, στα μάτια ενός μικρού κοριτσιού, σαν παραμύθι ν' ακουστεί, που την ανέμη του χρόνου γυρίζει και υφαίνει τον ιστό της.
Είναι η κρυφή, η πονεμένη δίψα της γιαγιάς, να ξεδιψάσει η ίδια πρώτα από τις μνήμες, που στοιχειώνουν τις μέρες και τις νύχτες, για όλα εκείνα που έζησε και τώρα θέλει να μοιραστεί. Να μην χαθεί η σκιά τ' ουρανού, που κάτω βίωσε την δική της παιδικότητα ως την ενηλικίωση, μέχρι να φθάσει πρόσφυγας μεταξύ των προσφύγων στη Νέα Φιλαδέλφεια, όνομα του παλιού τόπου και τώρα αναδοσμένο στο νέο, που φιλοξενεί το καινούργιο της σπιτικό.
Η θάλασσα της μνήμης πάντα καθρεφτιζόταν στο ανήσυχο κι επιβλητικό βλέμμα της. Ταξίδια στο παρελθόν, στις παλιές πατρίδες Αϊβαλί, Εσκί Σεχίρ, Αϊδίνι,Πόλη, Σμύρνη, Σαμψούντα, Τραπεζούντα κι άλλα πολλά ονόματα στον κατάλογο που η λήθη δεν διέγραψε.
Ο πόλεμος έσβησε τα όνειρα, εκείνα που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Σταγόνες ονείρων όμως κουβαλήθηκαν και ξαναστήθηκαν, με αισθήσεις τυλιγμένες στο άρωμα που τα έλουσε.
Η αφηγηματική της Μελίτας Αδάμ δεν περιορίζεται στις διηγήσεις της γιαγιάς. Ξεκινά η ίδια ένα πικρό ταξίδι στις προσωπικές μνήμες του πολέμου, των καταφυγίων, της κατοχής, της πείνας, του εμφυλίου. Είναι το δικό της στοίχημα να περισώσει ότι συντάραξε τον παιδικό της κόσμο και να καταγραφεί στις σελίδες της ώριμης περιόδου.
Πολύ μετά την πρώτη νιότη θα ξεκινήσει να γράφει. Να πλέκει χρώματα φωτιάς, με το θυμικό να στάζει γεγονότα και περιστατικά, σε μια περίεργη εποχή. Τότε που τρύπια όνειρα έπαιρναν σάρκα, όταν κυριολεκτικά η λαλιά δεν μπορούσε ν' αρθρώσει.
Διέξοδος και καταφύγιο ταυτόχρονα, όχι για να στεγασθούν γεννήματα, αλλά μνήμες, μνήμες που αλυχτούν σε ώρες που ο ιδρώτας χτυπά την πόρτα της καρδιάς. Ότι μεσολάβησε στα δίχτυα της σκέψης θα πιαστούν, καθώς εκείνες σπαρταρούν ακόμα στη μέθη της νοσταλγίας.
Δεν διεκδικεί τίτλους συγγραφικής αποδοχής, διεκδικεί την αλήθεια της. Τα για καιρό φυλαγμένα θυμητάρια γυαλίζονται χωρίς φόβο, χωρίς την ωραιοποίηση, αλλά με τον ρεαλισμό, που η απόσταση του χρόνου απόσταξε, το ακριβό του απόσταγμα στο δρύινο βαρέλι, που πρέπει και οφείλει ν' ανοιχθεί
Πιο ανομολόγητο χρέος, ποια τιμή είναι εκείνη που οδηγεί το χέρι της στην συναρμολόγηση των απολιθωμάτων, καθώς λέξη-λέξη ξετυλίγουν το κουβάρι, για να πλέξει από την αρχή την αρχινημένη πριν χρόνια από την γιαγιά Μέλη ιστορία. Κανένα βιβλίο δεν θα διδάξει σε κανένα σχολείο την ιστορία που η ίδια βίωσε.
Θα αποθανατίσει στην φανταστική φωτογραφική μηχανή, όλες τις εικόνες της ματιάς, του χαμόγελου, των δακρύων, που με αγάπη συνάντησε και συναντήθηκε μαζί τους. Ο παλιός πόνος στο σώμα, στο αίμα, έχει υποχωρήσει και στη θέση του τώρα κυριαρχεί η δύναμη της αναγκαιότητας, για την ειλικρινή περιπλάνηση στο μακρινό χθες.
Στριφογυρίζουν όλα στο μυαλό, ζητώντας επιτακτικά να μη ξεχαστούν στους κύκλους που έκλεισαν. Θα τους ανοίξει μαζί με τους κρουνούς που ανοίγουν όλες οι μνήμες, όλα τα σημεία που πρέπει να φωτιστούν από πυρσούς αναβίωσης, στις σβησμένες πια στάχτες των γεγονότων, πριν
δρομολογηθούν τα ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΦΟΒΟΥ των μικρών ιστοριών της που θ' ακολουθήσουν.


ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΦΟΒΟΥ

Θα μπορέσει να κρατήσει τις ισορροπίες σ' ένα κόσμο που αλλάζει και μαζί του αλλάζει κι αυτή στις διαστάσεις του χρόνου;
Μήπως γυρεύουμε, ψάχνουμε , αναζητούμε τους φόβους στις φωτιές που ανάβουν, η μήπως στην αγάπη που έρχεται, φεύγει ή δεν έρχεται ποτέ;
Εκείνο που δεν ξέρουμε, είναι το κόκκινο σαν το αίμα κυλά, αν προκαλεί το μυστήριο του φόβου, μιας καταναγκαστικής θεμελίωσης στην καρδιά, που αναβλύζει και φιλτράρει το υγρό πυρ της ψυχής μας.
Ποιοι λόγοι παρελθοντολογικοί ή μελλοντικοί δίνουν το σήμα, για να σηκωθεί η σκόνη του φόβου, να εξαπλωθεί σε σώματα, να διαρκεί, να μετρά το σκόρπισμα σ' ότι έμεινε, σε ότι μένει κολλημένο στα μύχια της ψυχής και του νου, κομματιάζοντας τις αισθήσεις, τις αναστολές, για να παραδοθεί σε κείνο που καθηλώνει.
Η Μελίτα Αδάμ με τις μικρές ιστορίες, μας εισάγει στις αφετηρίες του φόβου και πως αυτές εκτυλίσσονται, μέσα από τις αφηγήσεις διαφορετικών ανθρώπων.
Έρωτας και πόνος, πόνος και έρωτας διατηρούν μεγαλόπρεπα το άγγιγμα του φόβου. Γνωρίζει πως για να τον ξορκίσει κανείς, το μοίρασμα είναι η ασφαλής μέθοδος για να απαλλαγείς, να σωθείς.
Κάποτε κι εκείνοι που δεν φοβούνται, θα φοβηθούν, θα διαταραχθούν, θα παίξουν κρυφτό στο παιχνίδι των σκιών. Με καρδιές κομματιασμένες θα αφεθούν στο μακελειό του τρόμου, που κατασπαράσσει τα θεμέλια της γαλήνης τους.
Εκεί που σε μια στιγμή ο χρόνος χάνεται, δεν υπάρχει, υποχωρεί, καθώς τρέχει ν' αποφύγει την σύγκριση από το πριν στο τώρα. Γιατί ο φόβος ξέρει καλά να ουρλιάζει, στο περιθώριο συγκομιδής άγνωστων μέχρι χθες συναισθημάτων.
Στη δραματική έξοδο από το καθορισμένο ή ακαθόριστο του φόβου, η ρίζα θα εξακολουθεί να υπάρχει στις μεγάλες προσπάθειες ξεριζώματος.
Είναι στην φύση του ανθρώπου να τον λιώνει σαν κερί σιγά-σιγά, ξέροντας πως πάντα θα υπάρχει, μια άκρη από το φιτίλι μέσα του. Αφορμή θα ψάχνει, για να αγγίξει εκείνη την σπίθα, που θα λαμπαδιάσει εκ νέου, θα ξεράνει τα χείλη, από την συνειδητότητα της απόγνωσης. Κι όταν καταλαγιασμένος πια στα ερμητάρια της λήθης, εκείνος πάντα θα πληγώνει, στις επεξηγηματικές ανασκαφές της γέννησης του φόβου, στις χαμένες διαδρομές του. Πάντα πικρό, παγωμένο το χάδι του θα περιρρέει στους εναγκαλισμούς του ρίγους.