ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Εικαστικού & Ποιητικού Έργου Σοφίας Μελεμενίδου-Ελένης Χατζηπουλίδου


Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής ( από την Σοφία Στρέζου)

Διανοήματα που εξελίσσονται και καταλήγουν γεννήματα Τέχνης υπάρχουν εν δυνάμει σε όλους. Κάποιοι από αυτούς προχωρούν, ακολουθώντας μοναχικούς βηματισμούς στην ενδοχώρα της ψυχής, για να εκφράσουν και να υλοποιήσουν το άμορφο, που σαρκώνεται σε Τέχνη.
Καθώς η τέχνη δεν περιορίζεται σε στεγανά και πρότυπα υλοποιείται, ακολουθώντας διαφορετικούς δρόμους έκφρασης κάθε φορά, για να καταλήξει στο Αριστοτελικό "Θαυμάζειν". Γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός κάθε δημιουργήματος, πέρα από την προσωπική λύτρωση του δημιουργού.
Έτσι λοιπόν η θέαση γεννά ποικίλα συναισθήματα όσα και οι θεατές. Η ενέργεια κάθε καλλιτεχνήματος περνάει μέσα τους. Παραμερίζουν και ταυτόχρονα ξυπνούν τις παράλληλες βιωματικές, στον άτλαντα των συναισθημάτων. Άλλωστε η εποπτεία ενός έργου, έχει να κάνει με το εγώ και την στάση που παίρνει απέναντι στο αντικείμενο. Οι αναλογίες δηλαδή και πως αυτές καθρεφτίζονται στην ψυχοσύνθεση των θεατών.
Αναζητώντας την λυρική πνοή σε πονήματα, βρίσκουμε την γυμνή αλήθεια του καλλιτέχνη, που σμιλεύεται για χάρη του ωραίου, επιδιώκοντας να βρούμε εκείνη την ελάχιστη λάμψη που ήταν η αφορμή, για να εξελιχθεί σε τέχνη η αφετηρία και το σκλαβωμένο του όραμα. Μορφοποιείται το αφηρημένο σε αναλογίες και διαστάσεις, σύμφωνα με τη θελκτική και ζητούμενη έκφραση του Δημιουργού.
Στατικός και εμπειρικός υλισμός αναπτύσσονται σε χειρόγραφα με λέξεις, σε παλέτες με χρώματα, σε μάρμαρα με σμίλη ή σε άλλες μορφές με διαφορετικά υλικά για να λειτουργήσει η διαλεκτική με το έργο. Η κατάθεση κάθε φορά, ξεκινά από την εσωτερική ανάγκη του δημιουργού να εκφράσει το ανέκφραστο, να συλλάβει τον έξαλλο ρυθμό και να τον τιθασεύσει στα μέτρα και τους κανόνες μιας κανονιστικής αισθητικής στη σημειολογία της τέχνης. Γίνεται φορέας της καλλιτεχνικής μοίρας του κοινοποιώντας απρόσιτα πάθη και πόθους ζωής, επιδιώκοντας την απολύτρωση του πνεύματος, μετασχηματίζοντάς το σε λυτρωτική Τέχνη. Η τραυματισμένη ψυχή θα επουλωθεί στις αποπερατώσεις του πνευματικού μόχθου Του, χωρίς πανικό αλλά με γαλήνη θα σκιαγραφήσει τα ταξίδια στις απέραντες εκτάσεις των αισθητικών αξιών, που διαποτίστηκαν από ζωτικούς χυμούς, για ν' ανθήσει η χλωρίδα της δημιουργίας.

Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής, είναι η διαρκής προσπάθεια του δημιουργού να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από την ανάδυση του υποσυνείδητου, καθώς εκεί κατοικούν η έμπνευση κι οραματισμός, που με δύναμη απλώνονται και τοποθετούνται σε επιλεγμένα οχήματα έκφρασης. Εικόνες υπόγειων ρευμάτων που αναβλύζουν τον ανθρώπινο συναισθηματισμό, μιας νοητικής και συγκινησιακής δραστηριότητας, χρησιμοποιώντας την ενέργεια ως διέξοδο στην τοπογραφία της Τέχνης, αφού προηγουμένως δαμαστούν και υποβληθούν στην πειθαρχία λογικών συνειρμών.
Οι κατεργασμένες συνθέσεις, δημιουργούν αισθητικές συγκινήσεις στο αρχιτεκτονημένο οικοδόμημα, όπου θαυμάζεται η άθληση του πνεύματος από τους λάτρεις που αρέσκονται στην θέαση ρωμαλέων αφηγήσεων καρδιάς. Παρατηρείται ή μάλλον εποπτεύεται η επιρροή της ευαισθησίας και της διάθεσης, στην ασταμάτητη δοκιμασία της αισθητικής συνείδησης, μέχρι το έργο να παραδοθεί και να εκτεθεί στα μάτια τρίτων. Η μεγάλη σιωπή που κυοφόρησε αισθήσεις, τώρα γίνονται θεατές, απτές, έχουν υπόσταση και πυκνότητα, καθώς μεταλαμβάνονται τα συγκινησιακά κίνητρα του καλλιτέχνη.
Η ενσυναίσθηση και αποκρυπτογράφηση της ρευστότητας των αλχημιστών της τέχνης που αδειάζουν, όσο αυτό είναι βέβαια μπορετό, το νοητικό περιεχόμενο για να το αναπληρώσουν με συναισθηματικό. Για τούτο άλλωστε και ο λυρισμός δεν δυναστεύει την τέχνη με κανονιστικές αντιλήψεις. Υπηρετεί το ωραίο και τις εκφάνσεις του. Υποβάλει συγκινησιακά την παρακολούθηση του δρώμενου και την υπαινικτικότητα της ονειρικής κατάστασης και του πειραματισμού του έργου και της καταγωγής του. Είναι το ιδεατό που δεν εξοστρακίζεται, αλλά αντίθετα αγγίζει και δημιουργεί ανάλογες ανασκαφές στο υποσυνείδητο εκείνου που το παρακολουθεί. Τούτη η μετάπλαση, κατορθώνει μια προσωπική προσέγγιση και συγκίνηση ανάλογα πάντα με την υποκειμενική ευαισθησία του καθενός. Η "Ορφική" εξήγηση κατά τον Μαλαρμέ, που είναι δηλαδή η μυστικιστική ερμηνεία του έργου από το υποκείμενο.

Ο Λυρισμός είναι το Δάκρυ της Ψυχής, είναι εκείνο το συναίσθημα που συγκινεί στη θέαση ενός έργου και συνταράσσει το βάθος της ψυχής, που βρίσκεται έξω από τον αισθητό κόσμο, υποβάλλοντας έτσι το ιδεατό του έργου. Είναι το μαγικό κλειδί που ανοίγει την πύλη του αγνώστου με την μαγεία και την δύναμη του αντικειμένου, με το ειδικό βάρος της σύνθεσης, στην νοητική διεργασία της έμπνευσης. Είναι η συνάρτηση εικόνων, γεγονότων, ιδεών που ανταποκρίνονται στην έναρθρη εκφραστική του μέσου.
Η φυγή προς τον εσωτερικό κόσμο, είναι η αφετηρία του λυρισμού, για τούτο κι εμπεριέχει τον πόνο και την γλυκύτητα της ψυχής, που προσπαθεί να αφυπνίσει έναν κόσμο μη αισθητό, καθώς βρίσκεται βυθισμένος στη νάρκη των αισθήσεων. Τούτον τον κόσμο τον μορφοποιεί. Είναι το σκίρτημα της ιδέας που σαρκώνεται, υλοποιώντας το όραμα με εικόνες, που τοπιογραφούνται μέσα στο όνειρο της αρχικής σύλληψης της ιδέας. Οι ιριδισμοί και οι αποχρώσεις που συνθέτουν την πολυπλοκότητα του φυλακισμένου αγνώστου, είναι που μεθούν τον δημιουργό, καθώς η ιδέα αφυπνίζεται και φιλτραρισμένη πια, έρχεται να καταταχθεί στο είδος που υπηρετεί.
Αφομοιώνει και εμψυχώνει με το εγώ του δημιουργού όλα όσα συμβαίνουν γύρω του. Δομεί με πλαστικότητα ονείρου τις χίμαιρες που ακολουθεί. Η ψυχική ιστορία εκχωρείται από το άλογο που γίνεται έλλογο. Με αρτιότητα και πληρότητα κατακτά τους μαιάνδρους της αθανασίας αν και με ανάσα θανάτου, περισώζει τους ακατάπαυστους μεταβολισμούς της τέχνης.

Ο λυρισμός είναι το δάκρυ της ψυχής. Είναι η αποκρυστάλλωση της αρχικής σκέψης ως την τελική έκφραση, με την συγκίνηση να έρχεται φυσιολογικά, λειτουργώντας διαμετακομιστικά, ως τον ιδεώδη χώρο της συμφιλίωσης με το σύμπαν. Είναι η φιλοσοφία της φυγής στη μεγάλη περιπλάνηση του πνεύματος να κυριαρχήσει και να κυριαρχηθεί από την ύλη, για να μπορεί να οικοδομεί τα έργα του. Θα πρέπει βέβαια οι συνειρμοί των υλικών, να είναι συνειρμοί ιδεών της τέχνης του δημιουργού, με φορτισμένους υπαινιγμούς συγκίνησης. Οι ταλαντώσεις της μνήμης και η ανάκληση περασμένων στιγμών, τεμαχισμένων γεγονότων και περιστατικών, δημιουργούν το συναισθηματικό ιδεώδες που πάνω του χτίζεται η τέχνη των μετασχηματισμών της μνήμης στις συνειδησιακές επαληθεύσεις, στην μεγάλη προσπάθεια της κατάλυσης, για να λυτρωθεί η πλαστικότητα του πλασμένου ονείρου.
Η αναδημιουργία είναι η μυστικιστική έφεση του καλλιτέχνη. Ανακαλούνται εικόνες που συντελέστηκαν κατά την διάρκεια του ονείρου, που προκλήθηκαν από το συναίσθημα, με την νόηση να παρεμβαίνει, για να συντονίσει, να τακτοποιήσει, να ρυθμίσει και να χαλιναγωγήσει την ορμή της συγκινησιακής φαντασίας.
Ο δημιουργός δεν επιλέγει την μοίρα, εκείνη τον διαλέγει, για να βιώσει την προσωπική του μυθολογία μέσα από το έργο του, χωρίς περικοπές κι εκπτώσεις, στον μύθο που αναπτύσσεται, από το υποσυνείδητο των βραδέων αναφλέξεων, στο βασίλειο της τέχνης. Επέρχεται η συμφιλίωση του καλλιτέχνη με τον άνθρωπο και τον βαθύτερο εαυτό του καθώς γίνεται δια μέσου της τέχνης, υποτάσσοντας ορμές κι ένστικτα όχι πλέον παθητικά, αλλά με επίγνωση και σεβασμό στη μοίρα που όρισε αυτόν εκπρόσωπο έκφρασης κι ανάδειξης συγκεκριμένου τοπίου.

Ο λυρισμός είναι το δάκρυ της ψυχής, η ισορροπία του ωραίου και του νοητού, της μεγάλης κατάφασης του νερού που στα χείλη ή στο χέρι στάζει τις στάλες ολόκληρου σύννεφου, που αφού περιπλανήθηκε στους ουρανούς, ακουμπά το ακριβό του ύδωρ, στα εκφραστικά μέσα χειραγώγησης με σοφή αναλογία χωρίς να συνθλίβεται.
Τούτο το δάκρυ ακολουθούν οι μυημένοι ή μη επιδιώκοντας με την θέαση να στάξει και στην δική τους ψυχή.
Αναγνωρίστε το....

Δεν υπάρχουν σχόλια: