Στάθης Κομνηνός - Τριάς εξαπατήσεων

Από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ, κυκλοφόρησε το 2009 η ποιητική συλλογή του Στάθη Κομνηνού «Τριάς εξαπατήσεων».

Κι όταν αλλού βαραίνει η λάμψη των φώτων, ο ποιητής ξεκινά την επίκληση στη μούσα της ποίησης, για να γράψει τα άηχα της έμπνευσης και του ονείρου. Γιατί ο Στάθης Κομνηνός είναι ο ποιητής που ζει κι ανασαίνει μέσα από την ποίηση, από την γραφή και τον λόγο. Πνοές του τα ναυάγια, οι πληγές από αγιάτρευτα τραύματα και οι αναστηλώσεις του έρωτα.

Στα ιερογλυφικά της γραφής του ανακαλύπτουμε τον σκεπτικιστή μιας οντολογικής ποιητικής, με επαρκή γλωσσική ανάλυση του περιεχομένου. Ασκείται στην ακροαματική δύναμη των λέξεων, αποτυπώνοντας αδιόρατους στίχους, με την γλώσσα να εισχωρεί, ως το τελευταίο κατάλοιπο του ψυχικού και νοητικού συναισθήματος. Για τούτο και δεν προσπερνάται, αλλά η ίδια η γραφή, αναζητά προπάντων μελετητές που υπερβαίνουν όρια, στοχεύοντας νέα. Επειδή ακριβώς οι θεάσεις του ποιητή έχουν να κάνουν με την γεωμετρία του χώρου και του χρόνου, ονοματίζοντας το απροσδιόριστο και εκείνο που επινοείται. Αναβιώνει την επάρκεια της γλωσσικής δυνατότητας που αντλείται από την γνώση και την απύθμενη δεξαμενή της συνδυαστικής επιστημονικής οντότητας, φθάνοντας με επίγνωση ως το άρρητο.

Αλλού βάραινε η λάμψη των φώτων
Εδώ μονάχο του ήλιου το κρύψιμο
Αλλού βήματα έγνεφαν στέρεης σοφίας
Άγνοιας ταπεινό σέλας εδώ καρδιοχτυπούσε
Αλλού συμμετρία ορθογώνιας αναπνοής παρήλαυνε
Κι εδώ Άρραφη - Ω, υπέροχη λοξή Ομορφιά ! - Άρραφη
- Ω, διαγώνια κρυάδα Ωραιότητας !
- Φτώχια ενική σε ξύλου τραχύτητα απλωμένη ουρανοδιφούσε

Ω, άστατε κόσμε ποιός αστρολάβος την ερωτική περπατησιά τού κάβουρα (κατ’ άλλους τού καρκίνου…)
χαμογελαστά σού υπαγόρευσε;

Τώρα μόνον Εσύ

Ακατάστατες χαρακιές ομορφιάς
Λάμψεων ρόδινα ρήγματα
Συσπάσεις τού ελάχιστου ρουφήχτρες μέγιστης λατρείας
Στο ετοιμόρροπο μιας καλύβης ιερατικά στοιβαγμένα
Ενορία Αγίων Τόπων μου
Που μόνο εγώ να λατρεύω λαβώθηκα

Το ψέμα σας στις επάλξεις τής αλήθειας μπήξτε.

Μυσταγωγικά οικοδομεί την ποίηση που ο ίδιος θα υπηρετήσει, αφυπνίζοντας νέες τάσεις και ροπές στον τρόπο οικοδόμησης. Μορφοποιεί δηλαδή εξελικτικά, το δικό του ποιητικό σύμπαν παράλληλα με το συμπαντικό γίγνεσθαι της ποίησης. Αναπτύσσει την διαλεκτική του ανέφικτου με εκφραστικές προσεγγίσεις στο εφικτό. Μετουσιώνει στην προσωπική μυθολογία, την μυθολογία ουσιαστικών οραμάτων, καλλιεργώντας την συλληπτική μέθοδο διερευνητικά και μελετημένα, για να φθάσει στο υψηλότερο σημείο αγνάντευσης του μύθου. Καταγράφει ανθεκτικά συναισθήματα και σύμβολα, υπερασπίζοντας νοητικά τον Λόγο. Έτσι, ιδεαλιστικά και συλλογικά βιώματα, γίνονται το προσωπικό καταφύγιο, που θα εντάξει την ανασυγκροτημένη του σκέψη, ως ποιητική ενέργεια πια, στην ιδεολογική πραγματικότητα που συνθλίβει. Με ξεχωριστή και ιδιαίτερη υφολογική φόρμα διαμορφώνει τον άτακτο λόγο σε τακτικό, γονιμοποιώντας την ανυπακοή του ονείρου.

Σίγουρα η γραφή του είναι αιρετική σε σχέση πάντα με τα σημερινά πρότυπα που κυκλοφορούν στον ποιητικό χάρτη. Επιδιώκει έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, αρχετυπικό, θα έλεγα, που άμεσα ταυτοποιεί τη μοναδικότητα των λέξεών του, κάνοντάς τες ανθεκτικές στο χρόνο.

ΑΝΥΠΟΦΟΡΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑ

Όσο απουσιάζεις
τόσο αληθεύω
Μυρίζεις ολάχνιστος ανυπαρξία
Όπως σ'ένα πολικό Φλεβάρη από τη γέννα του κουτσό
Μια μεθυστική πνοή οπώρας καλοκαιριού

Όσο απουσιάζεις
τόσο παλμογραφείς διασταυρωμένες ρίζες δίψας και λιμού
να σε κοιμηθώ
να σε πλαγιάσω

Αληθινά μαεστρική μπαγκέτα απονεύρωσης
Που όταν υψώνεται βουβαίνει εγκάρδιες εκστρατείες μεσημεριών
Και χαμηλώνοντας σπιθίζει ήχο γιασεμιών και κυκλάμινων
Στην αόρατη κυκλική γιορτή τού κρυφτού σου

Οργιαστικά λαμπροφορώντας σαβανωμένη νηνεμία
Σαν θάλασσα που ακκίζεται ψευδομαρτυρώντας γαλήνη
Με συνδαιτυμόνες Όλους τούς αλλόφρονες κακόφωνους
Που μεταβάλλονται σε Κανέναν φαιόχρωμης δικαιολογίας
Μα ναί. Αφού δεν ανασαίνεις, ζεις !
Αφόντας σφήνωσες στην απουσία πυρετό προικίζεις τον ύπνο !
Αίμα τις νύχτες εκσπερματίζεις !
Γιορτές θυελλοδοτείς ακατανόητες !

Πάντα θ' απουσιάζεις.
Προσφιλές τού φιλιού σου ενδιαίτημα
Ωρολογιακό κενό που αγκαλιάζει

Έξω πάντα θα είσαι.
Μια στεναχώρια δροσιστική
Να κρέμεται πανσέληνος
Στην έρημο αφυδατωμένου λάρυγγα

Αφού δεν ανασαίνεις, ζεις !
Τσαμπί σταφύλι αετονύχι
Το πάντα τού αλλού σου
Μια γεύση πρόκας το γλείψιμο τής γλώσσας
Σε λιμενοβραχίονες λαχτάρας τρικυμισμένης

Είναι τα χείλη σου δωρίζοντας ρίγος στο λαιμό μου
Ή η ανυπαρξία τους που με κάνει να καίω ;

Πόσο ορθά απουσιάζεις !
Μεθυστικά !
Ευφρόσυνο ποτάμι σιωπής στα ουρλιαχτά
Άφθαστη γεωμετρία κενού ! Ασύγκριτη δροσιά μου !
Ρυμοτομεί καταπατημένους φράχτες προσμονής
Πολεοδομεί πολυόροφα σεισμόπληκτα όνειρα

Απροσάρμοστε εραστή, κλεψίγαμε
Ασυντόνιστε
Ασυνάρτητε
Μαθηματικά νυχοπατείς φανέρωση
Κλασματικές ζαλάδες καβαλικεύοντας
Έτσι που να παρθενεύω για να σε κυνηγώ ξανά
Ε λοιπόν, τ' ομολογώ : άφαντος ομορφότερος λάμπεις !

Ωστόσο, κάνε μας τη χάρη
Αγάπα με
Λι
γό
τε
ρο
Όχι με τόσες άδειες νύχτες
Όχι με τόσο εγκαυματικό κενό

Ο Στάθης Κομνηνός διαθέτει έναν διανοητικό προσανατολισμό με εξελικτικά άλματα στην αυτοπραγματοποίηση του ποιητικού του ονείρου, ανυψώνοντας λυτρωτικά την σύνδεσή του με την εξελικτική πορεία της γλωσσικής του επάρκειας. Εισάγει καινοτόμους σχηματισμούς, ανταποκρινόμενος σε μελλοντικά καλέσματα με παρελθοντολογικές προσμίξεις ισάξιες να συνεχιστούν. Γιατί, πάντα κάτι μένει μέσα μας, από τις αναγνώσεις άλλων δημιουργών. Φανερές επιρροές ή αφανέρωτες, που καταδύονται στα ενδότερα της ψυχής και σε μεγάλα βάθη, ανεξιχνίαστα τις περισσότερες φορές. Οι ρίζες που απλώνονται, δίνουν χυμούς και τρέφουν το νέο χώμα, γονιμοποιώντας εκ νέου την έμπνευση, που τολμά να ονειρεύεται σε άλλα πεδία, επεκτείνοντας όρια στα ήδη υπάρχοντα.

στ.

Μυστήριον μέγα
Με φανό θυέλλης
Κι όλα τα λαγωνικά των σπλάγχνων ξαμολημένα Αχ Αχ
Στις σάρκινες οροσειρές
Και στούς απρόσμενους κολπίσκους
Εξ επαφής εκπυρσοκρότησης
Που το πουκάμισο (άλλοι το λεν ταχύρυθμο τού κενού σφυγμό)
Υποσχετικά τυλίγει
Η αναρρίχηση
ή η ελεύθερη κατάδυση
Στήθους ψιθυρισμό στ’αυτί
Κοιλιάς υδατολαμπή κυματισμό
Χειροπιαστό μεθύσι δέρματος

Ουδέν ανεύρε.
(Τούτο το νυφικό δωμάτιο κρύβει πολλές εκπλήξεις)
Ήτανε λέει κενό !
Κενόν ιμάτιον !

Το ντυνόταν

- από καταβολής ραφής, καθώς
το νεφελοραφείον πρωθύστερα ανακοίνωσε -
Όλοι ή κανείς, είδος Φαντάσματος,
Να βρίσκει άλλοθι ο καιρός

(Οφείλουμε το βάρος της ευθύνης να επωμισθούμε
και χάρη γονατιστοί χρωστάμε
Που σ’ αποτρόπαιο τέτοιο σφάλμα κατά συρροήν
Κολάσιμο σε βαθμό κακουργήματος
Δεν εξαντλεί την αυστηρότητά του όλη
Αμείλικτα ξεσκεπάζοντας την άσαρκη του φύση
Εξαρχής.
Ασφαλτόστρωση ταξιδιού παραχωρείται.)

Πού ξανακούστηκε σώμα μες στο πουκάμισο ;
Μα κι αν υπήρχε
εδώ δεν σού χαρίζεται
Κι αν μια φορά τ’ αγγίξεις
Αιώνες τρικυμίας θα το αναζητάς
Κραυγάζοντας στο θήλαστρο

Κι αν μες σε παραζάλη δίγνωμος το κοιμήθηκες
Ανάμεσα γάμο και διαζύγιο
Τη ζωή θα κυκλοφέρνεις ίδιος λάστιχο

Σύνελθε
Πού ξανακούστηκε σώμα μες στο πουκάμισο ;

Μυστήριον μέγα !

Εγώ δε λέγω εις Κενόν και εις την Παρουσία.

Ελάφι ελάφι
Τη φλογισμένη δίψα σου
Πηγή δεν έσωσε να πυροσβέσει
Το δέρμα τού νερού
Το σώμα τής σταγόνας
Ο στρόβιλος τής ηδονής μες στις νεροσυρμές
Κελάρυσμα συνάντησης τής γλώσσας με τον πόθο
Ο οργασμός τού κλύδωνα
Σώμα υδατογραφίας
Ρίγη βλεμμάτων παφλασμού
Καθρέφτισμα σε έρωτα υδάτινο
Μεταβολή Εσύ ! πηγή, νερό, δροσιά
Και η πηγή ελάφι
Να σε διψά ακατάληπτα
Πουκάμισο ήταν σύννεφο
Δίχως σταγόνα υδρατμούς
Παρά λευκή υπόκριση
Γαλάζιου ηθοποιού
Ταύτιση ρόλου εκστατικού
Μ’ ανίδωτης αλήθειας φλέβες

Ποιός το φοβισμένο καρδιοχτύπι σου ρυθμοδοτεί ;
Ποιός το λαχάνιασμά σου θεατρίζει ;
Ποιός την καρδιά σου έχτισε για να διψά

Αφηγηματική ροή στα μακροσκελή ποιήματα με έντονες επιρροές από εκκλησιαστικά κείμενα και λέξεις, για να επικοινωνήσει με την τέχνη της ποίησης, σταχυολογώντας στίχους. Πολλές φορές ο ποιητής τρέφεται από την ασύνειδη σκέψη, παρά από την νόηση. Η νόηση απλά χαλιναγωγεί τα εκφραστικά του μέσα. Αναπτύσσει δηλαδή, έναν εσωτερικό μονόλογο με έντονο νοηματικό πυρήνα, που εγείρει την εφήμερη ιδέα σε διαχρονική και αιώνια, σπάζοντας τα όρια του χρόνου. Προγενέστερες ενθυμήσεις γίνονται ακόλουθοι στίχοι, με φιλοσοφικές αποφθεγματικές προεκτάσεις. Μέσα από την ποίηση αναζητά την Επικούρεια Λύση, που διακηρύσσει την ηθική της ωφέλειας δια μέσου της τέχνης, ως άλλος αλχημιστής, ελπίζοντας στην ανακάλυψη και αποκάλυψη που του προσφέρει η ποίηση.
 
Ο Στάθης Κομνηνός δεν είναι ο αμέτoχος του Θείου. Πλοηγεί τις ποιητικές λέξεις με την φρόνηση που του δίνει η γνώση από τις θρησκευτικές αναγνώσεις. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί την ανεξαρτησία του στην πολυπλοκότητα της γραφής των συναισθημάτων του. Για τον ίδιο είναι φυσική όσο και πιεστικά αναγκαία που εξανεμίζεται στην συνέχεια της ποίησης. Γίνεται το σημείο εκκίνησης πραγματοποίησης του οράματός του.

Η ΝΙΚΗ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ
α.
Alles ist wahr und ein Warten auf Wahres

Αμάδες είμαστε σε χέρια παιδικά
Που σκορπούν νεροποντή το παιχνίδι
Στη νύχτα ζεσταμένες απ’ την ανάσα του
Πλαγιασμένες δίπλα του σα νόημα αγαθό
Ανίδεο από εγκατάλειψη
Στα πανάσπιλα παιδικά χέρια ;

Ποιός θα πεί ; Ποιός μπορεί;

Αλήθεια Αλήθεια με πικραλίδες δεξιώνεις τούς δρομείς σου
Κάθε είδους οικουμενικό μαρ ή συνοικιακά μαρόρ
Ώστε απολελυμένοι
Εξοδούχοι ονειροπόλοι
να περιπλανιώμαστε αθίγγανοι στην έρημό σου;

Όν παίδες ευλογείτε
Μια πρόταση άραγε η αλήθεια ή μια επίσκεψη ;

Του τριαντάφυλλου το ερυθρό πότ’ είναι ερυθρότερο
Όταν την πόρτα μας χτυπά να γίνει αγκάλη
Ή όταν μπογιατζήδες σφυρίζοντας το εξαργυρώνουν στους τοίχους;
Πειθήνια αν και ηρωικά σκύβει μια κεφαλή
Ή εξουσιαστικά προς αγαλλίαση όλων των κήπων;
Της μέρας το φώς γλώσσα βγάζει στο όνειρο
ή ν’ αντρωθεί στάζει στα χείλη του γάλα;

Όν παίδες ευλογείτε

Αλήθεια, είν’ η αλήθεια ζυγαριά φιλιού και αγκαλιάς ;
Διαιτητής πόθων ηφαιστειογενών;
Ταμιούχος πλαγκτογενούς ολονυχτίας
Στο λυγμικό Δέος της μορφής του;

Έφεξε τόσο που δειλιάζω
Μη, μη, ρουφηγμένη κυκλοφορεί που σύγκορμος τρέμω
Σ ’όλες τις ομόκεντρες δίνες λιγνεύει η τελεία της
Λεωφόρος το ερωτηματικό της.

Αδιάφορον.

Επιούσια τόλμη
Α-παραίτητο Δωρικό Δείπνο για άοπλους δύο
Στρώνεται τραπεζομάντηλο θαλασσινός αγέρας

Δεν υπάρχουν σχόλια: