ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ - Αμαρτολόγιο

Το 2007 κυκλοφορεί η ποιητική συλλογή του Γ.Τ. ΑΜΑΡΤΟΛΟΓΙΟ. Εδώ ο ποιητής αναζητά την αλήθεια του μέσα από κόκκους ποίησης. Συλλαβιστά προχωρά με τις λέξεις, αντικριστά με τα νοήματα που θέλει να αναδείξει. Αγγίζει την καρδιά και φθάνει στη γνώση. Αυτή η γνώση που έξω από την φυλακή της γραφής, είναι η ακεραιότητα της ποήσεώς του. Είναι από εκείνους τους ποιητές, που ξέρει να λέει απλά πράγματα με βαθιά έννοια και να συγκινεί. Στην ποίησή του δεν θα βρούμε σχολαστικότητα η ρητορικά σχήματα, ούτε βέβαια κάποιον ανώτερο πλεονασμό. Πίσω από κάθε του λέξη και μια σκέψη διαβάζεται.

" Είναι ποιήματα
που σε πιάνουν από το χέρι
και σε οδηγούν
σε μια σκοτεινή γωνιά
πάνω στον ώμο τους
γέρνεις και κλαις".

Τις λέξεις του δεν τις αντικρίζει τις αντιμετωπίζει έως την πιο εύθραυστη λεπτομέρεια της φθοράς.

"Αξημέρωτα δάκρυζε το ποίημα
γιατί έλειπες".

Θέλει να διευκρινίσει το γεμάτο πόνο μυστήριο που ακολουθεί τον συλλογισμό του. Η καρδιά κι όχι το μυαλό, είναι το μεγάλο κίνητρο του σύμπαντος. Η ψυχή του απολιθωμένη βρίσκεται μπροστά σε λέξεις που συγκλονίζουν.Ο Γ.Τ. είναι από εκείνους τους ποιητές που κρύβονται από σεμνότητα στο μισοσκόταδο. Εκφράζει τις ιδέες του με τρόπο σαφή , καθαρό, ασφαλή και σύντομο. Έχει εκείνη την απλότητα που πάντα προσόν είναι. Η σκέψη του φέρνει ομορφιά και δεν στολίζεται με επιτηδευμένες εκφράσεις του λόγου και σκοτεινούς υπαινιγμούς. Εκφράζεται καθαρά και με σαφήνεια. Αβίαστα ρέει ο Λόγος με καταληπτές λέξεις, αποφεύγοντας την πολυλογία. Αναζητά την ουσία περικλείοντας τις ιδέες του μέσα σε λίγες μόνον γραμμές. Λιγόλογος λέει ακριβώς αυτό που πρέπει να ειπωθεί.
Σαν έργο τέχνης η γλώσσα είναι παρούσα σε κάθε στροφή.Ενσωματώνει την εντύπωση και την πιο φευγαλέα με σχήματα που αρμόζουν. Ζει και αναζωογονείται ακατάπαυστα αναγνωρίζοντας ότι του είναι προσιτό.
Διαβάζοντας κανείς το ΑΜΑΡΤΟΛΟΓΙΟ κλείνει τα μάτια και βλέπει εικόνες. Σεργιανάει από τον βυθό της θάλασσας ως τις βουνοκορφές, ψάχνοντας να βρει εκείνη την απουσία, χτίζοντας και γκρεμίζοντας ποιήματα από τη δεξαμενή που λούζονται οι ψυχές πριν χαθούν στο σύμπαν, συλλαβίζοντας τις στροφές που φέρνουν μηνύματα.
Συνομιλούν τα όνειρα στην πλημυρισμένη οδύνη ψάχνοντας για την χαραμάδα.Αθέατη η αγκαλιά, παρ' όλα αυτά όμηρός της είναι. Η μελαγχολία ορίζεται από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Στην αντανάκλαση με μια πανσέληνο ο ποιητής ανταλλάσσει μαρτυρικούς θανάτους με τις στιγμές του. Με ποιήματα βάφει τα χέρια του. Η τέχνη της απουσίας πάντα εκεί σαν φιλί τον περιμένει, φιλί γλυκό φονικών αποστάσεων. Τυμβωρύχος της μνήμης

"σκαρφαλώνει στον φεγγίτη του ποιήματος
κι ανασαίνει
την πιο σκοτεινή του επιθυμία".

ΤΑΚΗΣ ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ - Ιχνηλατώντας τη σιωπή

Ο Τ.Τ. επανέρχεται με μια ολοκαίνουργια ποιητική συλλογή. Στο γνώριμο και οικείο ύφος που πολλοί από εμάς έχουμε γνωρίσει. Ιχνηλατεί τη σιωπή, μια σιωπή που προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το αθέατο πάθος πέρα από τον χρόνο , τον τόπο και τις αισθήσεις. Ποιητής του μύθου κι όχι του μέτρου, αναζητά την νύμφη ανύμφευτη με το άυλο κορμί του ανέμου. Αναζητά την μούσα με την αιθέρια κίνηση που ξελογιάζει τη σάρκα σε εξόριστα φεγγάρια. Είναι ο ίδιος που κάνει την υπέρβαση των αντικειμένων και υπακούει στο νόημα της τέχνης του με το όραμα, το ίνδαλμα που έπλασε πάνω στον ίλιγγο της έμπνευσης και της φαντασίας του.
Εκείνο το αθέατο πάθος, η μυστική ακολουθία του έρωτα που πετά πέρα από τις κρυμμένες ανάσες σαν ελαφρόπετρα. Ανταμώνουν οι εραστές του δειλινού σε ακόρεστα καλοκαίρια πάνω σε σώματα που ξεπερνούν συμπληγάδες.
Ο αισθητικός ιδεαλισμός του κινείται και μεταθέτει το κέντρο βάρους στο ερωτικό κάλεσμα του ανέμου. Άφατοι οι πόθοι και τα φιλιά πετρωμένα, διάφανο το όνειρο ξεψυχά. Φέρει εντός του την ομορφιά κι αντλεί από την φαντασία του το Ωραίον που απορρέει από την ψυχή του καλλιτέχνη, που φλέγεται από προσδοκία.
Ανασταίνει το όραμα τη στιγμή ακριβώς που η ψυχή του αναριγά. Σιωπηλό, ασάλευτο επιθυμεί να το ενταφιάσει ζωγραφίζοντας σταλακτίτες δακρύων. Συναντιούνται οι ψίθυροι *να με χάνεις στην άβυσσο να με βρίσκεις εντός σου*.
Η ποίησή του ανταμώνει την αγρύπνια ακόμα και το φεγγάρι ερωτικό για χάρη του γίνεται. Γιατί η ποίηση του Τ.Τ. είναι ποίηση καθαρή που εξωτερικεύει τον δαρμό και τις θύελλες της ψυχής, τις προσδοκίες και τις απογοητεύσεις, τον θρίαμβο και την εγκαρτέρηση, τις λαχτάρες και τις οδύνες στην αφηρημένη τους καθολικότητα και ιδανικότητά τους.
Αισθητοποιεί τις διαθέσεις , τις τάσεις, με την δημιουργική του δύναμη να εξουσιάζει απόλυτα το Σύμπαν της τέχνης του, με ερωτικό φεγγάρι, έξαψη που ξεψυχά σε λαθραία φεγγάρια ως τα κρυφά φεγγάρια των ωκεανών.Ο ίδιος ο έρωτας δακρυσμένος, όπως ακριβώς κι ο ουρανός του.
Το ακτινοβόλημα και η ενέργεια που μας δίνουν οι λέξεις του, έχουν εκείνο το άπιαστο του ονείρου. Κυνηγά χίμαιρες επειδή λατρεύει το απαγορευμένο και γράφει στίχους γι' αυτό. Με λαθραία χάδια και πειρατικά αγγίγματα γίνεται ο Σίσυφος που κουβαλά στο στερέωμα πεθυμιές αθέατες.
Ο ποιητής θα κάψει τους στίχους του για να ζεσταθεί και μαζί τους καίγεται κι ο ίδιος για να τον βρει Εκείνη στις στάχτες και στις αναζωπυρώσεις από τις τελευταίες σπίθες. Άυλα τα σκιρτήματα. Δίνει έμφαση σε εκείνο που αναπνέει την ώρα που καταγράφει την αφόρητη απουσία. Ο ίδιος σκιά ντύνεται για να φανεί η μοναξιά που καθρεφτίζεται στον ξάστερο ουρανό. Στο κενό ναρκώνονται τις νύχτες οι αισθήσεις και τότε φτερουγίζει ο νους μας στην ποίηση και στον ποιητή της καρδιάς μας.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ - Λυσίπονον

Ο Γ.Τ. με την νέα του ποιητική συλλογή μας φέρνει έναν πόλεμο διαφορετικό από αυτούς που συνήθως θεωρούμε. Κατά την άποψή του ο ορισμός της ποίησης είναι πόλεμος.Είναι γεγονός πως ο ποιητής είναι ίσως ο μόνος που βρίσκεται σε διαρκή πάλη με τον εαυτό του.
Τι να κρατήσει, τι να πετάξει. Παιδιά του όλα μιας συνουσίας μαγικής με το όνειρο και τη φαντασία.
Ο ποιητής ονειρεύεται κι όταν δεν ονειρεύεται τραγουδά. Τραγουδά με τις λέξεις που τον καταδιώκουν , τον μεταμορφώνουν , τον ακουμπούν. Η σκέψη του μεταδοτή, αγγίζει. Θέτει όρια στην υπέρβαση του Λόγου. Αναμοχλεύει τα ψυχολογικά βάθη της ψυχής, μιας τραυματισμένη ψυχής που ανοίγει βάραθρο και διαρκώς είναι σε πόλεμο.Χρησιμοποιεί τις λέξεις και τα νοήματα με την ακρίβεια των ορίων των λέξεών του.
Μια τρικυμισμένη θάλασσα που αναζητά την αλυκή της καρδιάς του κι εκεί να εναποθέσει την άλμη της.Γιατί τα λόγια του Γ.Τ κουβαλούν την αλμύρα της μνήμης που αδιάκοπα τριγυρνά συνταράσσοντας τα σωθικά του.
Ένα άγγιγμα, μια αφή μια ανάμνηση είναι τα σύνορα της πολύτιμης τέχνης του. Το ακριβό των αισθήσεων που το αναπλάθει ώρα την ώρα, μέρα τη μέρα, τρένο στοιχειωμένο όπως η ποίησή του πάνω σε ράγες γι' άλλους ορατό και γι' άλλους αόρατο. Οι λέξεις σαν φάρος τον οδηγούν σε μυσταγωγίες ηλιοβασιλέματος.
Αναγνωρίζει οικείους πόνους και σπαράσσεται από τα θεωρεία των αισθήσεων.Το σώμα υποτάσσεται, μυστικά προσκρούει και αυτοκτονεί πάνω στους ανέμους των λέξεων.
Ζωγραφίζει τον πίνακα των αισθήσεων με τελευταία πινελιά εκείνα τα συναισθήματα που έκρηξη προκάλεσαν στον αισθητικό κόσμο του. Ενσυναίσθηση που την εξηγεί και την δικαιώνει μέσα από τον Λόγο του με ποιητική χάρη.
Μεταφέρει τον ησυχασμό μιας πορείας ενεργητικής που φθάνει αποκαλυπτικά στον αναγνώστη ως αισθητική εμπειρία.
Εθελοντής μιας αλήθειας απόλυτης προσπαθεί να νικήσει τα θηρία των επιθυμιών του.Για τον ποιητή η ποίηση σκοτώνει και ανασταίνει στα χρόνια των ονείρων που την περίμενε ως Θεία κοινωνία και Λειτουργία στον ναό της.

ΜΑΡΙΑ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΥ - Το βιβλίο των νεκρών

Το καινούργιο βιβλίο της Μ.Ρ. δεν είναι ακριβώς μια ποιητική συλλογή. Είναι μια ποιητική διαδρομή,ένα παραμύθι, ώστε να συλλάβει ο αναγνώστης το ακατάληπτο του θανάτου, όσο βέβαια αυτό είναι μπορετό.
Σύντροφός της η θλίψη και μια μελαγχολία διάχυτη, όπως ακριβώς οι επιτύμβιες στήλες του Κεραμεικού. Ακολουθεί το αναπόδραστο μέρος μιας πορείας που δεν την τρομάζει, δεν της φέρνει απόγνωση, δεν της φέρνει φόβο.
Ο συνδυασμός σκοτεινής ποίησης στο *παραμύθι*, γοητεύει τον αναγνώστη από την πρώτη στιγμή. Είναι που όλοι αναρωτιόμαστε για την επόμενη μεταθανάτια μετάβαση της ψυχής. Άλλωστε, όσο βαθύτερη η ψυχή, τόσο πιό γεμάτη από νεκρούς, που την συνοδεύουν όπου κι αν πάει. Τάχα σε πόσους τάφους δεν αναπαύονται κομμάτια του εαυτού μας.
Αχνοπερπατάει στις μνήμες αυτών που αγάπησε και μαζί τους βαδίζει στο πέλαγος του αγνώστου. Ο Λόγος της, ενσυνείδητη ενέργεια, φτάνει στο επέκεινα της ουσίας.
Μιλάει ο μύθος με τα σύμβολα, με τα άλογα στοιχεία της ψυχής. Πλάθει μια άλλη τέχνη, ούτε ποίημα , ούτε πεζό που όμως διαθέτει μια κινηματογραφική ροή. Συνορεύει ο Λόγος της με το άλογο, ψάχνοντας την τροχιά του αγνώστου, ψηλαφώντας να συναντήσει το λυτρωτικό μυστικό κι εκείνους που ζουν την ατελεύτητη τιμωρία και δίωξη. Εκεί ακριβώς αρχίζει η ανέκκλητη εσωτερική πορεία της Μύριαμ προς την αναχώρηση.
Αχνοπερπατεί μέσα στους νεκρούς. Στην αφετηρία προτάσσει, όλη της τη νοούμενη ύπαρξη για να αντιληφθεί και να κατανοήσει. Θα αρχίσει να συνομιλεί σε τούτη τη διάνυση πότε με τον εαυτό της και πότε με τους νεκρούς της. *Η γκρίζα χώρα που ο καθένας μόνος του την διαβαίνει, για να τα γράψει όλα στο βιβλίο των Νεκρών*, την περιμένει. *Σαν έτοιμη από καιρό , σαν Θαρραλέα*, φορώντας τη θλίψη, θα συναντήσει το σκιάχτρο-κοράκι και ν΄ανοίξει τον διάλογο για το* Βιβλίο* που όλοι πρέπει να υπογράψουν.
Στο παζάρι της σιωπής θ΄ανακαλύψει το* Ανύπαρκτο*, το *Τίποτα* που πουλιέται ακριβά.Γυρολόγος χαμένων ψυχών βρίσκεται στο πουθενά, για να συναντήσει αυτό που δεν γεννήθηκε ή μήπως εκείνο το δικό της που δεν κυοφορήθηκε ποτέ. Περιπλανιέται στις αναμνήσεις, που την σκοτώνουν σιγά σιγά μ' εκείνες πούχε θάψει από καιρό στην καρδιά.
Ανακαλύπτει έναν κόσμο κουφό που δεν ακούει, τυφλό που δεν βλέπει. Μαθαίνει για την μυλόπετρα της κόλασης που αλέθει ζωντανούς.
Η Μύριαμ θα φθάσει να δει τα πολλά της Εγώ και πόσα από αυτά συνειδητά έχει σκοτώσει. Η δίψα της για γνώση αξεδίψαστη μένει. Σκάβει βαθιά κι όχι σε ρηχές ανασκαφές, για να βρεί όλες εκείνες τις λησμονημένες υπάρξεις κι εκεί να εναποθέσει για πάντα τα θρύψαλα της ψυχής της. Γιατί η Μύριαμ θα βρεί την Πύλη για τον ΄Ογδοο Ορίζοντα, την Πύλη για τη Ζωή.
Το παραμύθι για την Μαρία Ροδοπούλου εδώ τελειώνει κι αρχίζει για μας η ανακάλυψη και αποκάλυψη μιας ιστορίας φερμένη απο το μέλλον θαρρείς, το μέλλον που συνειδητά ή ασύνειδα ενυπάρχει σε όλους.
Με την καρδιά κι όχι με τον νου αξίζει να διαβάσετε το *Βιβλίο των Νεκρών* και να σταθείτε απέναντι σ' αυτό, που το άγνωστο τρομάζει αλλά ταυτόχρονα γοητεύει, με μια γραφή που παρασύρει την ψυχή στα μονοπάτια που η Μύριαμ ακολούθησε. Καλή ανάγνωση.

M.ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΥ-Τ.ΤΣΑΝΤΗΛΑ - Προαιρετικά και ατημέλητα

Προ-αιρετικά -ΝΑΙ. Ατημέλητα-ΟΧΙ. Το 2008 κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή - σύμπραξη των ποιητών Μ.Ρ. και Τ.Τ. Η ανάγκη να ανταποκριθούν στο αισθητικό αίτημα της προσωπικής αναζήτησης, έφερε τούτο το αποτέλεσμα.
Η τέχνη τους αντικαθρεφτίζει συνθετικά τη ζωή και μας παρασύρει στο αγκάλιασμά της. Καθορίζεται από το ερωτικό αντικείμενο αλλά και από την πραγματικότητα, που περιβάλλει τον καθένα χωριστά. Πηγή της καλλιτεχνικής τους συνείδηση είναι εκείνη που αποσαφηνίζει τα όρια της δημιουργίας τους. Εκφράζουν ενδόμυχες βιώσεις με Λόγο και εικόνες, αισθητοποιώντας τις ιδέες τους. ΄Εχουν βρει τη φόρμα για να εκφρασθούν με οργανωμένες πολύτιμες λέξεις σε αρμονικούς ρυθμούς.
Η τέχνη τους δεν αποτελεί κατάστιχο και δίνει πολύ περισσότερα από ένα απολιθωμένο περιστατικό. Δεν απεικονίζουν απλώς μια υποκειμενική παρόρμηση που αναβλύζει, είναι μια κραυγή οδύνης, που ξεχύνεται από τα βάθη της ψυχής τους, θέτοντας επιμελώς την σκιά της.
'Ολο το βιβλίο κινείται σε μια αντίθεση Λόγου και ΄Εκφρασης μεταξύ των δύο. Εκεί ακριβώς βρίσκεται η γοητεία της ανάγνωσης. Η Μαρία Ρ. αποταμιεύει τις λέξεις, ο Τάκης Τ. τις αναδύει, για να αποπλανήσουν και να διασφαλίσουν το συναίσθημα. Για τον Τ. τα μάτια φεγγάρια ανταμώνουν το άπειρο, για την Μ. οι λύπες κοιμούνται σε πύρινο μαξιλάρι. Με το αίμα της ζωγραφίζει πέλαγα, γεύεται τη σιωπή των νεκρών, καταργεί το μπλέ της θάλασσας και βάφει με κόκκινο τον βυθό της. Ο Τ. αναδεικνύει το όμορφο του γαλάζιου, των ερωτευμένων κυμάτων,εξομολογείται στη βροχή. Φονεύει τον θάνατο με φως, εκείνη τον υμνεί και μέσα από την διαφωνία τους δίνουν τον ορισμό του. Ντύνεται νύχτα, εκείνος ξημέρωμα. Χαϊδεύει πληγές αγναντεύοντας τον γιαλό, αυτή τις ξορκίζει περιδιαβαίνοντας βυθούς σκοτεινούς. Θωρά ματωμένο το μέλλον, εκείνος φθάνει με ματωμένο χαμόγελο, μετέωρο στίγμα στο άπειρο.
Ανιχνεύουν σκοτεινές διαδρομές. Ο ένας λατρεύει το χάραμα, την άλλη το πρωινό την τρομάζει. ΄Οταν συναντηθεί η γραφή τους, ο ψίθυρος θα γίνει τραγούδι. Θα κατακτήσουν τη νύχτα και μετά θα υποταχθούν διασπώντας τη σιωπή. Χορεύουν το κόκκινο ταγκό εξαγνίζοντας αμαρτίες.
Η γλώσσα της Μαρίας σκληρή φθάνει στα όρια του grodescko και του σουρεαλισμού,*τρυφερή έγινες νύχτα και θα κρυώσεις*, έρχεται σε αντίθεση με το λυρικό και ερωτικό κρεσέν του Τάκη. Θ' αναζητήσει την γητεύτρα Κίρκη την μάγισσα των ονείρων της, να καταλύσει τον έρωτα, ενώ εκείνος ταξιδεύει στον ανοιχτό ορίζοντα της θάλασσας και με την μουσική αλλάζει τον θάνατο. Εκείνη τον δαμάσει με φθόγγους.
Με ανάσες ποθητές και οι δύο, με τις λέξεις ως πυξίδα δρομολογούν την προσωπική τους ανάταση. Τα δάκρυα γίνονται σύμβολα που έρχονται από το μέλλον. Η Μαρία θα βάψει τα χείλη με χρώματα πεταλούδας, θέλοντας κι οι δυό τους να σπάσουν τα τείχη. Το αίμα ρέει καυτό, γίνεται λάβα, ο Τάκης ακόμα αιωρείται στο άπειρο.
Οπαδός της σουρεαλιστικής σχολής δεν ωραιοποιεί τις κανονιστικές αντιλήψεις για το Ωραίον αντίθετα ο Τάκης ακολουθεί ένα διαλεκτικό κράμα ρεαλισμού και ωραιότητας. Γεγονός πάντως είναι πως και οι δύο ακολουθούν με πλαστικότητα τις λέξεις και τις αναγνωρίζουν. Ανταποκρίνονται στη συναισθηματική δεκτικότητα χωρίς προκαταλήψεις. Οι εσωτερικές φωνές γίνονται συνοδοιπόροι των εξωτερικών φωνών. ΄Οτι ωρίμασε μέσ' τη σιωπή, απόσταγμα ακριβό, τώρα κρασί που μεθά.
Με ευλύγιστες λέξεις, προσπαθούν να κτίσουν το οικοδόμημα της ποίησής τους. Καταγράφουν κι εξομολογούνται το αντικαθρέφτισμα της ψυχής τους, την κίνηση και τις αλλοιώσεις του Εγώ τους. Βέβαια στη Μαρία υπάρχει μια απόδραση, από την φυσική πραγματικότητα, μ' ένα ριζικό,κι αθεράπευτα σαγηνευτικό φλέρτ με τον θάνατο. Ελευθερώνει την εσωτερική αγωνία και την συμφιλιώνει με ματωμένες λύσεις. Ο Τάκης ακολουθεί την μοίρα του, την ανακαλύπτει στην κρυστάλλινη διαφάνεια μιας απόλυτης αρμονικής μορφής. Η ποίησή του διαθέτει το ακτινοβόλημα της ενέργειας την οποία και μεταμορφώνει σε ενοποιημένη ενέργεια και αισθαντικότητα. Εκείνη φέρνει ανατριχίλα με ευφράδεια. Η ποίησή της, είναι ένα είδος μαγείας που μεταμορφώνει την ψυχική κατάσταση της ποιήτριας όχι με ησυχασμό, για να διασφαλίσει το συναίσθημα, που θα μεταδώσει στους αναγνώστες της. Αντίθετα ο Τάκης ζει τον βαθύτατα αισθαντικό έρωτα, τον ηδονικό και οδυνηρό αισθησιασμό, την διέγερση που ζεσταίνει τον Λόγο του με ποιητική πνοή.Υ.Γ.
Θέλησα να αναδείξω τις αντιθέσεις των δύο σ' ένα κοινό αποτέλεσμα. Δεν ξέρω άν κατάφερα να ανταποκριθώ στην εύρεση της ποιητικής τους ευαισθησίας. Η συναισθηματική αναζήτηση που καταλήγει σε αισθητική είναι ένας δρόμος που ακόμα προσπαθώ να βρω τα μονοπάτια του...

ΜΑΡΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ - Ανατολικά της ποίησης (HAIKU)

Η Μ.Ν. κυκλοφόρησε το 2008 από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ την πρώτη της συλλογή με ΧΑΪΚΟΥ ποιήματα .
ΧΑΪΚΟΥ σχεδόν άγνωστη λέξη, άγνωστο είδος. ΄Οχι δηλαδή πως λειτουργεί αφοριστικά κάθε τι καινούργιο, απλά ξενίζει τους αμύητους ένα είδος τόσο παλιό που πλέον φαντάζει νέο.
Ένα είδος ποίησης λιτό με αυστηρά συγκεκριμένο μέτρο 5-7-5. Η Μ.Ν. εκφράζει τον λυρισμό με άκρως ποιητικό συναίσθημα που μεταγγίζεται σε αισθητό. Πυκνό χωρίς να είναι στεγνό, με Λόγο ελλειπτικό, θρυμματισμένο, με το κάθε θρύμμα να μπορεί να έχει την ολοκληρομένη αυτόνομη ζωή του.
Ένα επίγραμμα κατά τι πιό αναλυμένο, με ειλικρινή και περιεκτική έκφραση.Τα ΧΑΪΚΟΥ της Μ.Ν. ακολουθούν μια συλλογιστική συνέχεια, μ΄ένα γλωσσικό όργανο πολύ καλά δουλεμένο στην αναζήτηση των κατάλληλων λέξεων και των αποχρώσεών τους. ΄Ενα ιδιαίτερο λογοτεχνικό είδος βαθιά εκφραστικό, συνδεδεμένο με την ψυχή του ανθρώπου. Μια πνευματική απόλαυση γι' αυτούς που μπορούν να το αναγνώσουν.
Ο γνήσιος αισθητικός Λόγος της δεν συγκαλύπτει ούτε κενολογεί με μια απόσταση βέβαια από την ελεύθερη ποίηση για όσους είχαν συνηθήσει την νεότερη γραφή της. Η ποιήτρια παλεύει στους σκοτεινούς λαβύρινθους του μυαλού της, για να βρει την κατάλληλη συλλαβή. Βρίσκει την ουσία και την κατακτά. Κουβαλάει τα κουφάρια της μνήμης της κι από εκεί αναδύει την οπτασία της βαθιάς ποίησης. Δεν είναι αφηρημένη για να κονιορτοποιηθεί να γίνει σκόνη στο βλέμμα του αναγνώστη. Απλά γοητεύει.Δεν υπάρχει επιείκεια ως προς την αναγνώριση γιατί αυτή ήδη υπάρχει μέσα στην τάξη του Λόγου της με την προϋπόθεση να αναγνωσθεί από μυημένους στο είδος και όχι μόνον αναγνώστες. Ο χρόνος υπάρχει για να φορτίσει το αίσθημα στο πέρασμά του και τ' αρώματα να ποτίσουν τις καρδιές όλων εκείνων που μπορούν να οσμιστούν τις ακριβές ανάσες των ΧΑΪΚΟΥ της.
Σαν θάλασσα με δίχτυα απλωμένα αλιεύουν αλήθειες γυμνές χωρίς δεκανίκια. Ακόμα κι ο έρωτας ακουμπά στο μάρμαρο το ντυμένο με αίμα, ακουμπά σε κρατήρα ηφαιστείου με το παράπονο σταγόνα-σταγόνα να σβήνει τη λάβα.Ερωτοτροπούν οι ανάσες σε νωπά συναισθήματα,σε ξεχασμένες αγάπες. Γίνεται η γητεύτρα των πληγών από τα χαμένα φιλιά σε Γη ξενιτιάς.
Η βροχή είναι η δική της κατάκτηση που στάλα-στάλα τη δανείζει σε όνειρα καλοκαιριού που ξεδίψασαν και μαζί μ' αυτά ξεδιψούν οι διψασμένοι ονειροπόλοι και ρομαντικοί ταξιδιώτες.

TAKH ΤΣΑΝΤΗΛΑ - Ανιχνεύοντας ουρανό

Ακολουθώντας μύθους ποιητικούς συναντάμε τις ελεύθερες εμπνεύσεις του Τ.Τ. στο βιβλίο του *Ανιχνεύοντας ουρανό*.
Βάρδος και μάστορας του λόγου, πλάθει εικόνες, μνημεία αρχιτεκτονικά, για να μεταδώσει εμπειρίες μιας ωραίας αντίληψης. Το γαλάζιο τ' ουρανού, η θάλασσα, η ερωτική διάσταση, το φώς, όλα γίνονται εργαλεία του ποιητή, για να εκφράσει τις εσωτερικές δονήσεις που συντελέστηκαν στη ζωή του. Αυτόν τον εσωτερικό εαυτό του ιχνηλατεί ο ποιητής ανάμεσα σε αισθητικές εμπειρίες που καταγράφει για να γίνουν μεταδοτές εικόνες που θα μας ταξιδέψουν ανάμεσα στη Γη και τον ουρανό, στο φεγγάρι και τον ήλιο, στο όνειρο και τη σιωπή.
Λυρικός, προσπελάσιμος, ερωτικός χωρίς συγκεκριμένο πρόσωπο με μια αύρα ονείρου, καταθέτει το παραμύθι του με στίχους καθαρής ποίησης. Με μια μουσικότητα που πλανεύει αισθήσεις και θύμησες διεγείρει. Ο ποιητής ζει την δική του προσωπική ερωτική έκρηξη με τους στίχους του να κυλάνε από το ηφαίστειο της ψυχής του. Η λάβα ξεχύνεται και γίνεται Αίολος άνεμος που μεταφέρει χρώματα, φλογισμένα όνειρα, αρώματα κι ανάλαφρα χάδια. Μεταγγίζει τη φλόγα μέσ' το σκοτάδι, τη λάμψη πριν την αυγή.
Στοχάζεται ο ποιητής το άγνωστο που εκτείνεται πέρα από την γραμμή των οριζόντων, για να το συναντήσει σαν κύμα, σαν άσβεστο φεγγάρι. Ασύχαστος όπως είναι ζωγραφίζει κύκλους φιλιών σε άδειες σελίδες. Φυλάει μνήμες σε άδεια κοχύλια. Μύστης του κήπου του του Μυστκού, αφουγκράζεται ανάσες και σιωπές σε απόκρυφα περάσματα και μονοπάτια. Γητεύει και γητεύεται, γοητεύει και γοητεύεται από μια ποίηση μεστή χωρίς ίχνος αγνωστικισμού κι αφήνεται στο ταξίδι.
Ταξιδευτές του και μεις, μας παρασύρει σ' ανομολόγητες αναστατώσεις. Ζει την συντριβή μιας αγγαλιάς ... της μυθικής νεράιδας του πελάγους. Ο ποιητής δεν αποκρύπτει και δεν αποκρύπτεται από μας. Ξεγυμνώνει την ψυχή του και την καταθέτει. Τα ποιήματά του ακολουθούν μια μουσικότητα με ορισμένο τόνο και κλίμακα. Διακρίνονται για την φιλολογική τους οντότητα μέσα στην αιωνιότητα του χρόνου. Το πνεύμα του πετάει ελεύθερο εκεί όπου το βλέμμα και η καρδιά μπορούν να συναντηθούν. Χωρίς το πάθος της ιδιοκτησίας ερωτεύεται τον έρωτα με την σοφία με μια έλξη αισθητική.
Συνδυάζει με μαεστρία το ρητό με το άρρητο, το έλλογο με το άλογο. Προσπαθεί να τα χωρέσει στο άπειρο, στον χρόνο και στον χώρο. Ο ποιητής θα θρυμματισθεί χωρίς όμως να μειώσει την περιεκτικότητα των νοημάτων προς τέρψιν των ανεπαρκών αναγνωστών. Κρατάει τον πήχη ψηλά με την γλώσσα να διαχειρίζεται τον Λόγο με γνώση σε υψηλές αναβαθμίσεις. Η νομοτέλεια μιας τεχνικής αρτιότητας οργανώνει την αισθητική πραγματοποίηση της σύλληψης της ποιητικής του ενότητας. Στέγη του ο ουρανός, με το φεγγάρι να του δείχνει τον δρόμο. Ρομαντικός, σεργιανά στα όρια της επιλεκτικής μοναξιάς και της συνειδητής μοναχικότητας, προσφέροντας σ' όλους εμάς αισθητικά δημιουργήματα, που με την σειρά τους μας οδηγούν σε κόσμους ονειρικούς...